تعیین خاستگاه ذخیره آهن تنگ زاغ در استان هرمزگان بر اساس داده های کانی شناسی و زمین شیمی

ذخیره آهن تنگ زاغ در 117 کیلومتری شمال شرق بندرعباس، استان هرمزگان و در پهنه ساختاری زاگرس چین خورده واقع است. کانه زایی آهن به صورت اکسیدهای آهن (هماتیت) درون گنبد نمکی و یا در شکستگی ها و سطوح بین لایه ای سازندهای جوان تر وابسته به دوران سوم صورت گرفته است. بر اساس بررسی های میکروسکوپی، قطعه های دولومیتی سنگ های میزبان با اکسیدهای آهن در اثر فرایند جانشینی دربرگرفته شده اند. بافت کانسنگ رگه ای، رگچه ای، جانشینی و پرکننده فضاهای خالی است. هماتیت فراوان ترین کانی سازنده این کانسار است و کانی های گوتیت، دولومیت و کوارتز کانی های فرعی این کانسار هستند. بر پایه داده های زمین شیمیایی، مقدار اکسید آهن در این کانسار به بیش از 89 درصد وزنی می رسد. مقدار فسفر و تیتانیوم پایین از یک سو خاستگاه ماگمایی و از سوی دیگر نبود ویژگی های مربوط به اسکارن ها خاستگاه اسکارنی ذخیره آهن مورد بررسی را رد می کند. با توجه به داده های صحرایی و ویژگی های کانی شناسی و زمین شیمیایی، کانسار آهن تنگ زاغ در چهار مرحله تشکیل شده است: 1. جایگیری توده های آتشفشانی و ورود سیال های آهن دار با یک خاستگاه آتشفشانی در یک حوضه رسوبی، 2. غنی سازی آهن توسط فعالیت سیال های گرمابی به دلیل گنبدزایی نمکی، 3. تمرکز و نهشت دوباره آهن توسط فعالیت های زمین ساختی و 4. تشکیل کانی های هماتیت، گوتیت و مالاکیت در اثر عملکرد فرایندهای سوپرژن و هوازدگی بر روی ذخیره، کانی های هماتیت، گوتیت و مالاکیت تشکیل شده اند.