بررسی میزان مشارکت اجتماعی، موانع و عوامل مرتبط با آن در سالمندان استان مازندران

باتوجه به رشد سریع جمعیت سالمند کشور، لزوم توجه به مشارکت اجتماعی به عنوان یکی از ارکان تعیین کننده سلامت و قابل اصلاح در فرایند سالمندی فعال اهمیت زیادی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان مشارکت اجتماعی، علل و موانع اثرگذار بر آن در سالمندان مازندرانی انجام شده است.

مواد و روش:

دراین مطالعه توصیفی- تحلیلی، 421 نفر از سالمندان بالای60 سال مازندرانی با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و خوشه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات فرم جمعیت شناختی، پرسشنامه محقق ساخته مشارکت اجتماعی سالمندان و موانع مشارکت اجتماعی بود. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس یکطرفه، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تجزیه و تحلیل در سطح معنی داری شد.

یافته ها:

میانگین سنی سالمندان (8/81)72/55 و میانگین نمره مشارکت اجتماعی سالمندان (11/81)22/87 بود. بیشترین میزان مشارکت مربوط به بعد فرهنگی- مذهبی مشارکت  با (4/46)8/43 وکمترین میزان آن، مربوط به بعد سیاسی مشارکت (2/44)3/76 بود. خارج از دسترس بودن (86/7 درصد)، نبودن فعالیت و امکانات فیزیکی در محل (83/6 درصد)، بی حوصلگی(83/1 درصد)، هزینه ها (82/7 درصد) و بیماری ها و مشکلات سلامتی (80 درصد) به ترتیب مهمترین موانع مشارکت اجتماعی سالمندان بودند. مردان سالمند با سن پایین تر، شاغل و دارای تحصیلات دانشگاهی بطور معنی داری مشارکت اجتماعی بهتری داشتند. براساس تحلیل رگرسیون 59 درصد از واریانس مشارکت اجتماعی توسط متغیرهای سن، تحصیلات و جنسیت تبیین شد.

نتیجه گیری:

از آنجایی که میزان مشارکت اجتماعی سالمندان مازندرانی پایین بود، به نظر می رسد سیاست گذاری و طراحی برنامه های جامع و ایجاد بستر مناسب برای جهت کاهش موانع همچون افزایش امکانات و فعالیت ها، تفریحی و سرگرمی، دردسترس بودن فعالیت ها، بهبود درآمد و مدیریت بیماری ها با در نظر گرفتن سایر عوامل مرتبط مهم ضروری است.