تحریم، متغیرهای عمده ی اقتصاد کلان و شاخص فلاکت: رویکرد پنل گشتاورهای تعمیم یافته (مطالعه ی موردی استان های منتخب کشور)

شاخص فلاکت، از نماگرهای اقتصادی است که توسط اقتصاددانی به نام آرتور اوکان در اواخر دهه ی 1970 میلادی تعریف شد. این شاخص از جمع جبری متغیرهای نرخ تورم و نرخ بیکاری حاصل و برحسب درصد بیان می گردد. میزان بالای شاخص فلاکت، می تواند باعث ایجاد مشکلات اقتصادی و اجتماعی شود. زیرا از یک سو، نرخ تورم و از سوی دیگر، نرخ بیکاری افزایش یافته است. به عبارت دیگر، شاخص فلاکت می تواند بیانگر وضعیت رکود تورمی در جامعه باشد. لذا، هدف این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر شاخص فلاکت در استان های منتخب کشور (مرکزی، همدان، کرمانشاه، کردستان و لرستان) طی دوره ی زمانی 1397-1387 است. تاثیر متغیرهای مستقل تولید ناخالص داخلی، تراز تجاری و مالیات و نیز متغیر مجازی تحریم های اقتصادی بر متغیر وابسته ی شاخص فلاکت در یک مدل لگاریتمی، با استفاده از نرم افزار Eviews و به روش پنل گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) برآورد گردید. بدین منظور، داده های مربوطه از مرکز آمار ایران و معاونت های اقتصادی ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان های مذکور جمع آوری و پس از انجام آزمون های آماری مربوطه، مشخص شد متغیرهای تراز تجاری، تولید ناخالص داخلی و تحریم های اقتصادی تاثیر معنادار و مثبت و متغیر مالیات تاثیر معنادار و منفی بر شاخص فلاکت داشتند.