ارائه الگوی آموزش پاسخ گو برای برنامه آموزش علوم توان بخشی

تربیت دانش آموختگان توانمند، متعهد و پاسخ گو به نیازهای جامعه و نظام سلامت را می توان مهم ترین ماموریت دانشگاه های علوم پزشکی دانست. به طور کلی، پاسخ گویی در برابر جامعه یکی از اولویت های اصلی نظام آموزش عالی سلامت است، بنابراین اگر دانشگاه ها بخواهند نیازهای جامعه تحت پوشش خود را برآورده کنند، باید نظام آموزشی خود را بر اساس نیازها و اولویت های سلامت جامعه طراحی کنند. در این راستا مطالعه حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های آموزش پاسخ گو برای برنامه آموزش علوم توان بخشی انجام شد.

این پژوهش ترکیبی ابتدا در مرحله کیفی با مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان و متخصصان حوزه توانبخشی به روش نمونه گیری هدفمند تا اشباع نظری در سال 1400 در دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران انجام شد. سپس با تحلیل محتوای مصاحبه ها، ابعاد، مولفه ها و شاخص ها شناسایی و بر این اساس پرسشنامه 136 گویه ای طراحی شد که پس از اطمینان از روایی و پایایی آن، به منظور طراحی الگوی آموزش پاسخ گو برای برنامه آموزش علوم توان بخشی توسط 85 نفر از روسای دانشکده، معاونین، مدیران گروه های آموزشی و اعضای هیات علمی دانشکده های توان بخشی دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران تکمیل گردید. به منظور بررسی نرمال بودن جامعه از آزمون کلوموگروف اسیمرنوف و برای تحلیل داده ها و آزمون های تحلیل عاملی از نرم افزارهای آماری SPSS، AMOS استفاده شد.

در بخش کیفی پژوهش 6 بعد جامعه، نظام آموزش عالی سلامت، دانشگاه، استاد، دانشجو، برنامه آموزشی و درسی و 21 مولفه و 136 شاخص شناسایی و براین اساس الگوی آموزش پاسخگو برای برنامه آموزش علوم توان بخشی طراحی شد. یافته های کمی پژوهش براساس شاخص های GFI ،RMSE و خی دو نشان داد که ابعاد شناسایی شده در یک ساختارمتجانس، سازه های الگوی یک مفهوم تحت عنوان الگوی آموزش پاسخ گو را برای برنامه آموزش علوم توان بخشی حمایت می کنند.

پژوهش حاضر نشان داد که 6 بعد کلی جامعه، نظام آموزش عالی سلامت، دانشگاه، استاد، دانشجو، برنامه آموزشی به عنوان ابعاد آموزش پاسخ گو نقش مهمی را درتحقق رسالت دانشگاه های نسل سه و چهار ایفاء می کنند.