مبتداسازی ضمیرگذار موضوع (مفعول مستقیم) در زبان فارسی؛ مطالعه ای براساس نظریه بهینگی

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

بررسی زبان فارسی در چارچوب‏های زایشی و نقش‏گرا و نیز شناختی فراوان صورت گرفته است. این در‏حالی است که این رویکردها در تبیین تغییرات ساختی و ایجاد ساخت‏های نشاندار ازقبیل مبتداسازی به مشکل خورده‏اند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ساخت مبتداسازی ضمیرگذار در چارچوب نظریه بهینگی است. پژوهش پیش رو مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است و پیکره مورد بررسی ما گونه گفتاری زبان فارسی را شامل خواهد شد. مقاله حاضر می‏کوشد نشان دهد که در ایجاد ساخت مبتداسازی ضمیرگذار در زبان فارسی محدودیت‏هایی اعمال می‏شوند که ترتیب مرتبه‏بندی آن‏ها صورت یا صورت‏های بهینه را مشخص می‏سازد. در سازماندهی چنین محدودیت‏هایی از عناصر سازنده‏ای به نام مشخصه ‏ها و واحدهای مفهومی استفاده می‏شود که ویژگی مقوله ‏های دستوری از قبیل موضوع یا مقوله‏های گفتمان نقشی ازقبیل مبتدا هستند. یافته‏ های پژوهش نشان می‏دهد که با کاربرد محدودیت‏های تقدم، مجاورت و وفاداری از یک سو و مشخصه‏ ها یا واحدهای مفهومی از سوی دیگر، در تجزیه و تحلیل نمونه‏ های زبان فارسی می‏توان به نتایج مطلوب‏تری در تبیین چنین ساخت‏هایی رسید. به بیان دیگر، ثابت شده است که ترازمندی نحو ابتدا، می‏تواند انگاره‏سازی ساخت مبتداسازی ضمیرگذار فارسی را به نحو مطلوب به دست دهد و جایگزینی برای چارچوب‏های نحوی باشد که براساس ساخت سلسله مراتبی عمل می‏کنند. همچنین، نتایج پژوهش حاکی از آن است که مشخصه‏ های [موضوع]، [نو بودن]، [دربارگی] و [تقابل] در ایجاد ساخت مبتداسازی ضمیرگذار موضوع در زبان فارسی نقش مهمی ایفا می‏کنند. علاوه‏بر‏این، تخطی از محدودیت‏های مربوط به فاعل و مبتدا به بهینه نبودن ساخت مبتداسازی ضمیرگذار منجر می‏شود.

زبان:
فارسی
صفحات:
497 تا 528
لینک کوتاه:
magiran.com/p2430362 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!