اثر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، محتوای پرولین و برخی صفات مورفولوژیک اکوتیپ های مختلف کرچک (.Ricinus Communis L)

خشکی یکی از جدی ترین تهدید ها برای تولید محصولات کشاورزی در سراسر جهان است و احتمالا تغییرات اقلیمی این تهدید را تشدید خواهند کرد. به منظور بررسی تحمل خشکی اکوتیپ های مختلف کرچک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. فاکتور اول 22 اکوتیپ کرچک و فاکتور دوم اعمال تنش خشکی در 5 سطح، آبیاری کامل، قطع آبیاری به مدت (11، 22، 33، 44 روز) در اوایل مرحله رشد سنبله بود. صفات مورد بررسی شامل فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز، فعالیت بیو مارکر بیوشیمیایی مالون دی آلدهید، محتوای پرولین، ارتفاع بوته، قطر ساقه و تعداد برگ بود. تجزیه خوشه ای در شرایط نرمال و تنش خشکی اکوتیپ ها را به سه خوشه دسته بندی کرد. نتایج نشان داد فعالیت آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز، محتوای مالون دی آلدهید و پرولین در شرایط تنش خشکی گروه سوم (مقاوم) نسبت به گروه اول (حساس) به ترتیب 5/81، 87/81، 27/70، 05/80، 87/81 افزایش داشته است. از طرفی اختلاف بین گروه مقاوم و حساس در شرایط تنش در صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه و تعداد برگ به ترتیب 74/74، 50/80 و 38/83 درصد بود. بیشترین میزان همبستگی در شرایط تنش خشکی بین آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز (997/0 =r) و کمترین همبستگی غیر معنی دار بین پرولین و ارتفاع بوته (292/0 =r) مشاهده شد. با توجه به نتایج، اکوتیپ های 5 و 19 از نظر صفات مورد بررسی به عنوان اکوتیپ های متحمل به خشکی معرفی شدند.