تاثیر سرمادهی و اسید جیبرلیک بر شکست خواب بذرگیاه تشنه داری (Schrophularia striata) در رویشگاه های مختلف استان ایلام

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مقدمه

گل سازویی یا تشنه داری (Schrophularia striata) یکی از گیاهان دارویی خانواده گل میمونی و دارای ترکیبات فنلی می باشد. مردم محلی به صورت سنتی از این گیاه دارویی برای درمان عفونت ناشی از زخم ها، بیمارهای دستگاه گوارش و بیماری های چشمی استفاده می کنند. به علت مصرف بی رویه توسط مردم بومی و  همچنین تغییرات اقلیم منطقه رویش که باعث افزایش دما شده است سرمای کافی برای شکست خواب بذر آن در شرایط حاضر فراهم نبوده و جوانه زنی و رویش آن کاهش یافته است، این گیاه در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. از آنجایی که تکثیر این گیاه در رویشگاه های طبیعی از طریق بذر صورت می گیرد و با توجه به خواب عمیق بذر گیاه تشنه داری، بررسی روش های مختلف شکست خواب بذر، برای حفاظت و اهلی سازی از این گونه ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، روش های مناسب شکست خواب بذر این گیاه با استفاده از تیمارهای سرمادهی و اسید جیبرلیک روی بذرهای جمع آوری شده از رویشگاه های مختلف استان ایلام مورد مطالعه قرار گرفت.

مواد و روش ها

 به منظور بررسی اثر سرمادهی و اسید جیبرلیک بر شکست خواب بذر تشنه داری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1397 انجام شد. عامل اول آزمایش شامل طول دوره سرمادهی مرطوب با زمان های 0، 4، 8، 12 و 16 هفته، عامل دوم شامل اسید جیبرلیک (0، 300 و 600 میلی گرم بر لیتر) و عامل سوم پنج رویشگاه شامل ایلام، ایوان، مهران، آبدانان و دهلران بودند.

یافته ها

 نتایج نشان داد که تیمار 16 هفته سرمادهی و غلظت اسیدجیبرلیک صفر بیشترین درصد جوانه زنی در همه رویشگاه ها را داشت، بطوریکه درصد جوانه زنی در رویشگاه های مهران، ایوان، ایلام، آبدانان و دهلران بترتیب 66، 50، 36، 30 و 25 درصد بود. همچنین بیشترین میزان سرعت جوانه زنی در همه رویشگاه ها در سرمادهی 16 هفته و غلظت اسیدجیبرلیک صفر میلی گرم بر لیتر بدست آمد. در مورد یکنواختی جوانه زنی بیشترین میزان در سرمادهی 16 و 12 هفته به دست آمد.

نتیجه گیری

طول دوره سرمادهی بر درصد و سرعت جوانه زنی بذر گیاه تشنه داری موثر بود و با افزایش آن درصد و سرعت جوانه زنی نیز افزایش یافت که نشان دهنده این موضوع است که بذور تشنه داری مورد مطالعه دارای درجاتی از خواب فیزیولوژیک بودند و بذر رویشگاه های مرتفع تر به طول دوره سرمادهی بیشتری نسبت به رویشگاه های پست تر برای جوانه زنی نیاز دارند. همچنین با توجه به نتایج این آزمایش، جهت افزایش درصد جوانه زنی از دوره های سرمادهی بالاتر از 16 هفته استفاده گردد.

زبان:
فارسی
صفحات:
41 تا 50
لینک کوتاه:
magiran.com/p2437538 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!