سنتز سبز نانو ذرات اکسید روی توسط عصاره گیاه آویشن شیرازی (Zataria multiflora) و بررسی اثرات ضد میکروبی، سیتوتوکسیک و آپاپتوتیک آن روی رده سلولی HT-29

امروزه نانوذرات اکسید فلزات به عنوان یکی از کاندیدهای درمان سرطان مورد توجه قرار گرفته است. در مطالعه حاضر بیوسنتز نانوذرات اکسید روی توسط عصاره گیاه آویشن شیرازی (Zataria multiflora) برای اولین بار انجام شد و سپس اثرات ضدمیکروبی، اثرات سایتوکسیک و آپاپتوتیک آن روی رده سلولی سرطان کولون مورد بررسی قرار گرفت.

نانوذرات اکسید روی (ZnO) با استفاده از عصاره آبی سرشاخه های گیاه آویشن شیرازی بیوسنتز شد. شکل، اندازه و ساختار نانوذرات سنتز شده توسط آنالیزهای EDS، XRD، FE-SEM، FTIR ارزیابی شد. اثر ضد میکروبی نانوذرات اکسید روی به روش MIC و اثرات سیتوتوکسیک آن علیه دو رده سلولی سرطانی کولون HT-29 و نرمال HEK-293 به روش MTT بررسی شد. بیان ژن p53 و Casp3 در سلول های تیمار شده با دوز IC50 با روش Real time PCR ارزیابی شد. نوع مرگ سلولی با روش فلوسایتومتری مشخص گردید.

نتایج نشان داد که نانوذرات ZnO با اندازه 35-95 نانومتر و به شکل صفحه ای سنتز شده که در اجتماعات ستاره ای شکل دیده شد. MIC نانوذرات اکسید روی علیه باکتری های مورد مطالعه بین μg/ml 200-100 گزارش شد. نتایج حاصل از MTT نشان داد که IC50 نانوذراتμg/ml  4/282 بوده و در این غلظت بیان ژن p53  و Casp3 به ترتیب به میزان 22/1 و 81/3 برابر افزایش پیدا کرده است که از لحاظ آماری معنادار بود. نتایج فلوسایتومتری میزان آپاپتوز 76% درصدی را نشان داد.

نانوذرات ZnO سنتز شده توسط عصاره گیاه Z. multiflora می توانند به عنوان بخشی از فرمولاسیون داروی ضد توموری مورد استفاده قرار گیرند.