تعیین تعداد ایستگاه های لازم در پایش کیفی آب رودخانه ها براساس ملاحظات زیست محیطی، فنی و اقتصادی (رودخانه گدارچای)

افزایش تعداد ایستگاه های پایش کیفی آب و نمونه برداری های متعدد، ازجمله اقدامات بهبود بهره وری عملیات کنترل کیفیت آب رودخانه ها به شمار می رود؛ ولی ازآنجا که این کار، هزینه های سالانه پایش را به شدت افزایش خواهد داد، سعی می شود ایستگاه های بااهمیت، پارامترهای مهم و تواتر زمانی اندازه گیری آنها، با روش های علمی تعیین شوند؛ به طوری که بتوان بیشترین تغییرات سیستم تحت بررسی را تبیین کرد. آلودگی روزافزون رودخانه ها گاه سبب عدول از حد خودپالایی رودخانه می شود و خسارات زیادی به محیط زیست آن وارد می کند. بنابراین در این تحقیق ضمن مدل سازی رفتار رودخانه گدارچای با مدل QUAL2K در شرایط ورود پساب نقطه ای و غیرنقطه ای، با استفاده از روش تصمیم گیری چندشاخصه (AHP) به اولویت بندی ایستگاه های پایش موجود در رودخانه پرداخته شد. نتایج مدل سازی نشان داد که پارامترهای کیفی در طول رودخانه با ورود فاضلاب های روستایی روند رو به افزایشی داشتند. نتایج شاخص کیفی با روش WQI نشان داد؛ کیفیت در ایستگاه های پایین دست رودخانه یعنی ایستگاه های 7 و 8 در حالت خوب و به نسبت خوب است که علت آن افزایش بار آلودگی در این ناحیه از رودخانه نسبت به ایستگاه های بالادست است. در این پژوهش هشت ایستگاه پایش کیفی رودخانه گدارچای با معیارهای اصلی C1 (کاهش ریسک بهره برداری از آب رودخانه)، C2 (هزینه پایش کیفی آب در ایستگاه ها)، C3 (برانگیختن حداقل حساسیت های اجتماعی) و C4 (ملاحظات فنی) برای هشت ایستگاه با روش AHP بررسی و اولویت بندی شدند. نتایج وزن معیارها به صورت C1=0.483، C2=0.157، C3=0.272 و C4=0.088 و وزن ایستگاه های 1 تا 8 به ترتیب 5/1، 7/97، 8/6، 16/6، 16/3، 17/5، 16/2و 12 به دست آمد که موید اهمیت و اولویت ایستگاه 6 است.