تاثیر محلول پاشی متانول بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان (.Helianthus annuus L) در شرایط تنش کم آبی

به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی متانول و تنش کم آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان، آزمایشی در سال 1396 در بیرجند به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. دو سطح تنش کم آبی شامل: آبیاری مطلوب (80 میلی متر تبخیر از تشتک) و تنش کم آبی (160 میلی متر تبخیر از تشتک) به عنوان عامل اصلی و پنج سطح محلول پاشی متانول شامل: عدم محلول پاشی (شاهد)، 7، 14، 21 و 28 درصد حجمی به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی قطر ساقه، تعداد دانه در طبق و نسبت وزن مغز به پوست دانه را کاهش داد. محلول پاشی متانول نیز باعث افزایش تعداد دانه در طبق شد. همچنین، محلول پاشی متانول موجب بهبود اکثر صفات مورد مطالعه در شرایط آبیاری مطلوب و تنش کم آبی شد. به طوری که در شرایط تنش کم آبی محلول پاشی با متانول 28 درصد حجمی موجب افزایش ارتفاع بوته (9/9 درصد)، قطر ساقه (5 درصد)، تعداد برگ در بوته (7/14 درصد) و محلول پاشی با متانول 14 درصد حجمی موجب افزایش عدد کلروفیلمتر (8 درصد) و محلول پاشی با متانول 21 درصد حجمی موجب افزایش هدایت روزنه ای (7/34 درصد)، وزن هزار دانه (12 درصد)، عملکرد دانه (9/27 درصد) و عملکرد زیستی (4/23 درصد) نسبت به شاهد (عدم محلول پاشی متانول) شد. بر اساس نتایج این آزمایش، حداکثر عملکرد دانه آفتابگردان در منطقه بیرجند با محلول پاشی متانول 28 درصد حجمی و در شرایط آبیاری مطلوب به دست آمد، اما در شرایط تنش کم آبی، محلول پاشی با متانول 21 درصد حجمی جهت جلوگیری از کاهش عملکرد دانه در این منطقه مناسب خواهد بود.