معرفی برخی از گیاهان بیگانه ایران و بررسی خطر تهاجم آنها

گونه های بیگانه دومین عامل تهدید تنوع زیستی هستند، با پیشرفت بشر و سهولت رفت و آمد و تجارت های جهانی میزان ورود گونه های بیگانه افزایش یافته است. ایران همانند سایر کشورهای دنیا با ورود گونه های بیگانه روبه رو است. گیاهان بیگانه با ورود به منطقه جدید باعث آثار منفی بر محیط و شرایط اجتماعی- اقتصادی می شوند. این آثار منفی شامل اثر بر زمین های کشاورزی، محیط های آبی، حیات وحش، جنگل و سلامت انسان است. این گونه ها در بعضی موارد نیز باعث انقراض گونه های بومی، کاهش تنوع زیستی و همگنی اکوسیستم ها می شوند. این مطالعه با بررسی وسیع منابع، تعداد گونه های گیاهی بیگانه ایران را براساس وضعیت تهاجمی (در سه سطح گهگاهی، بومی شده و مهاجم) و نیز نحوه پراکنش آنها بررسی کرده است. نتایج نشان داد، بیش از 200 گونه گیاهی بیگانه شناسایی شده از مرحله اول تهاجم (ورود) عبور کرده اند. تعداد گونه های بومی شده بیشتر از گونه های گهگاهی و مهاجم بود و بیشتر آنها در مناطق دست کاری شده بشر، یافت شدند. فراوانی گیاهان بیگانه مستعد تهاجم در ایران و نبود سیستم نظارتی قوی برای ورود آنها خطر تهاجم و آثار منفی آنها را افزایش خواهد داد. برای این هدف پایش مداوم گونه های بیگانه، نظارت جدی بر ورود و خروج محموله های گیاهی در کشور و اعمال چهارچوب منظم و قوی درمورد گیاهان بیگانه در سطح کشور و استان ها، از ضروریات مهم برای کاهش آثار منفی تهاجم های زیستی گیاهی است.