تحلیل فاکتورهای فرسایشی و کالبدی تاب آوری در بافت فرسوده شهر ایلام

امروزه فضای شهرها در اثر تغییرات گسترده و شتابان در فرایند جمعیت پذیری و الگوی سکونت و افزایش بارگذاری های محیطی و اقتصادی در بسترهای جغرافیایی مخاطره آمیز، به توجه بیشتری نیاز دارند. در سال های اخیر در مقیاس جهانی، نهادها و آژانس های فعال در زمینه کاهش خطر مخاطرات طبیعی، بیشتر فعالیت های خود را بر دستیابی به جامعه تاب آور متمرکز ساخته اند. به عنوان هدف پژوهش ابعاد تاب آوری فرسایشی و کالبدی در سطح بافت فرسوده شهر ایلام سنجیده شدند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخص هایی در دو بخش و 8 دسته شامل (جنس مصالح، قدمت ساختمان، اسکلت، تعداد طبقات، دانه بندی و نفوذپذیری در بخش کالبدی) و(شیب، جنس خاک در بخش فرسایشی) استخراج شدند. در این پژوهش برای ارایه الگوی تاب آوری با رویکردی جدید از طریق الگوریتم رقابت استعماری (درخت پوشای مینیمم MST) در محیط نرم افزار Matlab 2016 استفاده گردیده است و برای فضایی سازی شاخص ها نیز از روش Tracking Analyst Tools در فرآیند تحلیل شبکه در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شده است نتایج نشان داد که قسمت های قابل توجهی از بافت فرسوده شهر ایلام در محدوده طیفی تاب آوری متوسط تا خیلی کم قرار گرفته اند به گونه ای که بخش مرکزی شهر که منطبق بر بافت فرسوده شهر است به دلیل عدم برخورداری از سیستم سازه ای استاندارد و مصالح پایدار و همچنین عدم توانایی ساکنین در بهبود وضع موجود سبب شکل گیری محدوده هایی با میزان تاب آوری کم و خیلی کم شده اند، به گونه ای که این وضعیت در زمان وقوع بلایای طبیعی به صورت چشمگیری خود را نمایان تر خواهند کرد همچنین بررسی مقایسات مکانی تاب آوری نشان می دهد که 62 درصد از مساحت بافت فرسوده شهر ایلام در بازه تاب آوری نسبتا کم تا خیلی کم قرار دارند که  نیازمند برنامه ریزی هرچه سریع تر برای این قسمت از بافت شهر است.