علت عدم تمایل ورود به دوره دستیاری در بین پزشکان عمومی در ایران: یک نظریه زمینه ای

عدم تمایل برای ورود به دوره دستیاری پزشکی یکی از چالش های جدید مهم نظام سلامت ایران است. هدف مطالعه حاضر، واکاوی دلایل و زمینه های اجتماعی این چالش است.

این مطالعه کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای در سال 1400 و با مشارکت پزشکان عمومی با سابقه شرکت در امتحان دستیاری انجام شد. داده ها به روش مصاحبه غیرساختارمند جمع آوری و به شیوه کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. در نهایت الگوی نظریه زمینه ای احصاء شد.

یافته ها نشان داد که مشارکت کنندگان از شرایط حاکم بر پزشکی عمومی و دوره دستیاری، ناراضی و نسبت به آینده، نگران هستند. مضامین در قالب سه مضمون شرایط ساختاری، کژکارکردی دانشگاه، و فرهنگ مهاجرت به عنوان عامل مداخله گر به دست آمد. پدیده برساخت شده در تحقیق، یاس و بی انگیزگی برای ادامه تحصیل در دوره دستیاری تخصصی است. پاسخ به این شرایط مایوس‎کننده، انصراف از ادامه تحصیل برای تخصص و یا مهاجرت به خارج از کشور می باشد. مسیله ای که منجر به کمبود پزشک متخصص و هدررفت استعدادها خواهد شد.

براساس یافته ها، توجه به نیازهای دانشجویان پزشکی، ایجاد تحول در آموزش پزشکی و به روزرسانی برنامه های درسی، امیدآفرینی و بهبود شرایط اقتصادی به ویژه حمایت مالی از پزشکانی که در مناطق محروم خدمت می کنند از ضرورت های سیاست گذاری در ایران است. اصلاحات در انحصار نهادینه شده بر نظام سلامت در ایران با رویکرد میان رشته ای و فراقوه ای پیشنهاد می شود.