ارزیابی توسعه گردشگری با مدل پویایی سیستم ها (مطالعه موردی شهر شهداد در شمال شرق کرمان)

گردشگری شهری پدیده ای پیچیده است که این پیچیدگی در تعامل با محیط های مختلف افزایش می یابد. در سال های اخیر با توجه به اهمیت این مساله گردشگری تاثیر زیادی بر روابط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جوامع مختلف داشته است. لذا هدف از این پژوهش ارزیابی کاربرد روش پویایی سیستم در برنامه ریزی و توسعه صنعت گردشگری شهر شهداد بود.

با استفاده از مدل سازی دینامیکی در قالب روش تحلیل پویایی سیستم ها به ارزیابی توسعه گردشگری شهر شهداد پرداخته شد. پس از مرور پیشینه تحقیقات انجام شده و شناسایی عوامل موثر بر توسعه گردشگری شهر شهداد، مهم ترین این عوامل مشخص و مدلی از این عوامل و روابط عملی بین آن ها در محیط نرم افزار VENSIM 9.2.2  ترسیم و افق زمانی 10 سال آینده شبیه سازی شد.

در شبیه سازی مدل، سناریوهای مختلفی بر اساس افزایش هزینه توسعه گردشگری شهداد، بودجه مازاد (5000 دلار) و کاهش هزینه توسعه گردشگری شهداد، نبود بودجه (1 دلار) ایجاد شد و نشان داد که این بودجه مازاد می تواند بر متغیرهای دیگر تاثیرگذار باشد. با افزایش هزینه توسعه گردشگری شهداد شاهد افزایش جاذبه ها و ظرفیت های گردشگری در مدل بودیم و از طرفی کمبود بودجه هم باعث شد که با کاهش جاذبه ها و تمایل مردم محلی رو به رو شویم و این مساله بیانگر این است که تمامی متغیرها در مدل با هم ارتباط داشتند.

نتایج شبیه سازی الگوی طراحی شده نشان داد که برای دستیابی به اهداف مد نظر تناسب و هماهنگی بین زیرسیستم های مختلف سیستم گردشگری شهداد (در آمد اقتصاد گردشکر، جذابیت گردشگری، حفاظت از محیط زیست، تمایل افراد محلی) امری ضروری و لازم است.