بررسی تطبیقی معیار های کرامت انسانی به عنوان یکی از ویژگی های شهر مطلوب اسلامی در محله های نوساز و قدیمی (مورد پژوهشی: محله های حکیمیه و خیابان ایران شهر تهران)

کرامت انسانی، به معنای ارج نهادن به گوهر و وجود انسان به عنوان برترین مخلوق خداوند است. این مفهوم می تواند در برنامه ها و مداخلات شهرسازان، تعبیری فضایی پیدا کند. برای نمونه به نظر می رسد بتوان میان محلاتی که سطح بالاتری از کرامت انسانی را برای ساکنان و بهره وران خود قایل می شوند؛ و محلاتی که کمتر این معیار را محقق می کنند؛ تمایز قایل شد. این پژوهش با بررسی یک نمونه محله ی قدیمی و یک نمونه محله ی نوساز درصدد است که بتواند به این پرسش پاسخ دهد که آیا محلات جدیدالتاسیس توانسته اند دست کم به اندازه محلات قدیمی در حفظ کرامت انسانی موفق باشند؟ این پژوهش از نوع توسعه ای بوده و روش تحقیق آن تطبیقی است. برای این منظور، نخست معیارهای کرامت انسانی با استناد به آرای علمای مسلمان و آثار اندیشمندان غیرمسلمان تبیین می گردد. سپس برای سنجش هر یک از معیارهای کرامت انسانی، تعدادی گویه و سوال تدوین شده که پرسشنامه ای نیمه ساخت یافته را تشکیل می دهند. پس از تایید روایی و پایایی، این پرسش نامه در دو محله به صورت تطبیقی سنجیده می شود. نتایج حاصل از پیمایش نشان می دهد معیارهای کرامت انسانی در محله سنتی و قدیمی خیابان ایران بیشتر از محله جدید و نوساز حکیمیه محقق شده است.