«دوک همت» در دستان عنکبوت دورگه: پذیرش خلاق پروین اعتصامی از شعر والت ویتمن

پروین اعتصامی (1285 1320)، شاعر نامدار معاصر، در شعرهایش از منابع متعددی بهره برده است؛ اما نکته جالب توجه این است که او در تمام این برداشت های ادبی، اشعار خود را کاملا از آثار پیشین متمایز می کند. پروین عناصری را که از آثار دیگران وام گرفته است هنرمندانه با عناصر شعر خود و سنت ادبی فارسی درمی آمیزد و آن را از آن خود می کند؛ به گونه ای که در برخی از موارد، ردیابی منابع پیشین بسیار دشوار است. همان طور که یوسف اعتصام الملک با ترجمه آثار از زبان های بیگانه به فارسی تلاش می کرد تا عناصر فرهنگی و ادبی دیگر فرهنگ ها را در دل فرهنگ ایرانی و زبان فارسی بومی سازی کند، دخترش نیز با پذیرش خلاق ادبیات جهان، در همین مسیر قدم برمی داشت. پژوهش پیش رو با تمرکز بر شعر «جولای خدا»، سروده پروین و شعر «عنکبوتی ساکت و صبور»، سروده والت ویتمن، شاعر نامور آمریکایی، زوایای پنهان پذیرش خلاق پروین از ویتمن را آشکار می کند و با پیشنهادهایی درباره بازخوانی رابطه سنت و نوآوری و همچنین رابطه شعر معاصر فارسی و ادبیات جهان، به پایان می رسد.