تست تشخیصی گسترده و غربالگری شفاهی برای کنترل پاندمی کووید-19: گام دوم بسیج ملی مقابله با کووید-19

کووید-19 به عنوان یک بیماری نوپدید، قبل از اینکه یک بحران بهداشتی درمانی باشد، یک بحران اجتماعی در جهان امروز بشمار می رود. از این رو، برای غلبه بر این بحران راه حل های جامعه محور و مبتنی بر نظام مراقبت های بهداشتی درمانی اولیه می تواند در مدیریت و کنترل آن گره گشاتر باشند. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با محوریت معاونت بهداشت در طی مداخلات جامعه و شبکه محور با برنامه بسیج ملی مقابله با کووید-19 نقش موثری را در کنترل اپیدمی ایفا کرد که در این مطالعه به بررسی نتایج گام دوم بسیج ملی می پردازیم.

یک مطالعه توصیفی مقطعی با استفاده از داده های پورتال مرکز مدیریت شبکه، مرکز مدیریت بیماری های واگیر، سامانه CLIS آزمایشگاه مرجع سلامت و سامانه های پرونده الکترونیک سلامت سطح اول کلیه دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی سراسر کشور در گام دوم بسیج ملی در فاصله زمانی 23 فروردین لغایت 23 مرداد 1399 جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل گردید.

در مرحله دوم غربالگری بیش از 42 میلیون نفر توسط مراقبین سلامت و بهورزان غربالگری شدند که 4/98 درصد این افراد فاقد مشکل تشخیص داده شده و 4/0 درصد افراد غربالگری شده به مراکز خدمات جامع سلامت منتخب کووید-19جهت بررسی و اقدامات پزشکی ارجاع داده شدند. از مراجعین مستقیم و ارجاعی به مراکز منتخب 3/55 درصد فاقد مشکل، 8/37 درصد نیازمند انجام تست، 6/3 درصد نیازمند ارجاع به بیمارستان بوده و 3/3 درصد رژیم دارویی سرپایی دریافت کرده اند. در روزهای نخست غربالگری آزمایشگاهی 11 درصد نمونه های PCR مثبت گزارش شده بودند که در پایان گام دوم بسیج ملی مقابله با کووید-19 به 25 درصد افزایش پیدا کرده بود.

استفاده از ساختار نظام شبکه و نیروهای ارایه دهنده خدمات حوزه بهداشت در زمان های بحران و شرایط اپیدمی ها، در مدیریت و کنترل پاندمی کووید-19، مدیریت مراجعین سرپایی و کاهش بار مراجعه به بیمارستان ها بسیار موثر بوده است. بطوری که تنها 6/3 درصد از مراجعین سرپایی نظام شبکه به بیمارستان ها ارجاع داده شده و مابقی توسط کارکنان مراقبت های بهداشتی اولیه مراقبت و پیگیری شده اند. بنابراین ساختار شبکه های بهداشتی درمانی کشور و نظام مراقبت های اولیه بهداشتی باید بیش از پیش تقویت شده و مورد توجه قرار گیرد.