ماهیت زبان دینی از منظر مولانا

ادبیات عرفانی عرصه وسیعی را فراهم آورده است که ماهیت زبان دینی به عنوان موضوع مشترک فلسفه و دین از منظر عرفانی نیز قابل بررسی است. در این میان مجموعه بزرگ «مثنوی معنوی» نمونه ای از متون عرفانی است که به بررسی دیدگاه خالق آن، جلال الدین محمد رومی درباره ماهیت زبان دینی کمک می کند. مولانا (مولوی) یکی از بزرگ ترین شاعران ایرانی و احتمالا یکی از نوگراترین شاعران ادبیات جهان است.

 این مقاله که با روش کیفی و بررسی اسنادی اشعار مولانا انجام شده است، به شرح زیر تنظیم شده است: ابتدا هفت نظریه اصلی درباره ماهیت زبان دینی به اختصار توضیح داده شده است. سپس نمونه هایی از مثنوی که مولانا در آن دیدگاه خود را درباره زبان دینی بیان کرده است، تفسیر شده است و در نهایت نشان داده شده که از نظر مولانا، زبان دینی عمدتا نمادین، سپس قیاسی و پس از آن یک صدا و در نهایت همراه با ابهام است.

نتایج تحقیق نشان می دهد که مولانا به توضیح مختصری از دلیل و ماهیت زبان دینی پرداخته است که نشان می دهد چرا عرفای مسلمان به عنوان یکی از چهار گروه اصلی علمای اسلامی، چنین دیدگاهی را در مورد زبان دینی برگزیده اند.