ارزیابی هیستوپاتولوژی روند ترمیم زخم پوستی در نواحی دریافت کننده ی بوتولینوم توکسین نوع A در موش صحرایی

امروزه استفاده ی روز افزون از محصولات زیبایی از جمله بوتاکس نگرانی هایی را در تاثیر ثانویه ی آن ها بر بدن به وجود آورده است.  ترمیم زخم های ایجاد شده در محل این تزریقات و محل های فلج شده از این دارو مورد نظر بسیاری از محققین و پزشکان قرار گرفته است.  مطالعه ی حاضر با هدف بررسی روند ترمیم زخم ناشی از اتفاقات در ناحیه ای که پیشتر تحت تجویز بوتاکس قرار گرفته است، انجام شده است.  این مطالعه در 30 سر موش صحرایی در محدوده ی وزنی 200 تا 250 گرم انجام گرفت.  حیوانات 10 روز پیش از انجام جراحی در گروه بوتاکس، به میزان 5 واحد بوتاکس و در گروه شاهد، سرم سالین با حجم یک میلی لیتر در فضای زیر جلدی در ناحیه ای به ابعاد 20×20 میلی متر تزریق شد.  پس از گذشت 10 روز، جراحی با برداشت ناحیه ی تزریق شده از پوست به صورت تمام ضخامت انجام شد.  هر کدام از گروه های بوتاکس و شاهد به سه زیرگروه مساوی (5=n) تقسیم شد که هر یک از زیر گروه ها به ترتیب در روزهای 7، 14 و 21 و پس از آسان کشی حیوانات از نظر ماکروسکوپی و میکروسکوپی بررسی گردیدند.  در ارزیابی ماکروسکوپی اندازه ی زخم و درصد بسته شدن زخم، تفاوت معنی داری بین دو گروه بوتاکس و کنترل مشاهده نگردید؛ اگرچه در تمامی زمان ها درصد بسته شدن زخم در گروه بوتاکس از کنترل بیشتر بود.  در ارزیابی میکروسکوپی در مقاطع پوست 7 روز پس از ایجاد زخم، در گروه بوتاکس تعداد زیادی فیبروبلاست و مویرگ های خونی که حاوی اریتروسیت های فراوان بودند.  در روز 14 در گروه بوتاکس، بافت جوانه ی گوشتی بلوغ سریع تری را نشان داد و بافت جوانه ی گوشتی، حاوی تعداد کمتری فیبروبلاست بود و میزان رشته های کلاژن بیشتری روییت گردید.  روز 21 در همه ی موش های گروه بوتاکس بیشتر زخم توسط کراتینوسیت های تکثیر یافته به طور کامل پوشانده شده بود و در قسمت درم نیز به نسبت گروه شاهد بافت همبندی با رشته های صورتی رنگ و تعداد کمی فیبروبلاست و مویرگ خونی قابل مشاهده بود.  به طور کلی، این مطالعه نشان داد که ترمیم زخم در مناطقی که قبلا بوتاکس تزریق شده است مشکل ساز نیست، بلکه با سرعت و کیفیت بهتری انجام می شود.