ارزیابی عملکرد توزیع آب آبیاری در کانال های اصلی و فرعی شبکه آبیاری آبشار اصفهان تحت سناریوهای بهره برداری نرمال و کم آبی

این مطالعه با توسعه مدل شبیه ساز هیدرولیک جریان در کانال آبیاری، اقدام به ارزیابی مکانی کفایت توزیع آب در محدوده شبکه آبیاری آبشار اصفهان نمود. برای این منظور شبیه سازی توزیع آب بین آبگیرهای کانال اصلی و فرعی، در طول یک فصل آبیاری، براساس تحلیل مکانی شاخص ارزیابی عملکرد کفایت توزیع آب، انجام شد. برنامه ریزی توزیع و تحویل روزانه، مطابق با آن چه در واقعیت انجام می شود، براساس اطلاعات حقابه، فروش آب و سهم مشخص شده برای هر دریچه آبگیر درجه دو و درجه سه، تهیه و با مدل ساده شده ریاضی انتگرالی-تاخیری در محیط MATLAB لینک شد. پنج سناریوی بهره برداری، نماینده شرایط نرمال، پرآبی و کم آبی، مطابق با الگوهای غالب تخصیص آب سطحی در نظر گرفته شد. نتایج شبیه سازی در کانال های اصلی و فرعی، حاکی از روند غالبا کاهشی کفایت تحویل آب از آبگیرهای بالادست تا پایین دست، بوده به طوری که تحت سناریوهای کم آبی پنج، 15 و 30 درصد شاخص کفایت به ترتیب در محدوده های 69-41 درصد، 95-29 درصد و 65-19 درصد متغیر بوده است. توجیه این پدیده علاوه بر ماهیت کنترل بالادستی بودن بهره برداری، به ناکارآمدی روش سنتی بهره برداری دستی و هم چنین عدم انعطاف پذیری کافی سازه های تنظیم سطح آب و آبگیرها، در توزیع قابل اعتماد آب آبیاری تحت سناریوهای کم آبی می باشد. با کاهش جریان ورودی، به سبب کم آبی، آسیب پذیری فرایند توزیع آب در آبگیرهای پایین دست افزایش یافته و شرایط مطلوب تحویل آب تنها در تعداد محدودی از آبگیرها واقع شده در ابتدای کانال های اصلی و فرعی دیده می شود.