بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر تصویر بدنی و افسردگی زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان شهر اصفهان

افسردگی پس از زایمان تاثیرات منفی زیادی بر زنان و فرزندان آنان دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر‌بخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر تصویر بدنی و افسردگی زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان انجام شد.

روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری شصت‌روزه با گروه گواه بود. جامعه‌ آماری را زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان شهر اصفهان در سال 1397 تشکیل دادند. تعداد 28 زن به‌روش دردسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در گروه رفتاردرمانی دیالکتیک و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه چهارده نفر). برای جمع‌آوری داده‌ها، مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ (کاکس و همکاران، 1987)، مقیاس استاندارد رضایت از تصویر تن (سویوتو و گارسیا، 2002) و پرسش‌نامه افسردگی بک-ویرایش دوم (بک و همکاران، 1996) استفاده شد. صرفا گروه آزمایش مداخله رفتاردرمانی دیالکتیک را به‌شکل گروهی، در نه جلسه نوددقیقه‌ای دریافت کرد. تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 23 با استفاده از روش‌ تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی صورت گرفت. سطح معناداری آزمون‌ها (0٫05=α) لحاظ شد.

نتایج نشان داد، افسردگی (0٫001>p) و تصویر بدنی (0٫042=p) بین گروه آزمایش و گروه گواه تفاوت معناداری داشتند. متغیرهای مذکور از مرحله پس‌آزمون تا مرحله پیگیری دارای تفاوت معناداری بودند (0٫001>p). اثر متقابل مراحل آزمون با گروه مشخص کرد، افسردگی و تصویر بدنی تفاوت معناداری داشتند (0٫001>p). همچنین در گروه آزمایش، بین مراحل پس‌آزمون و پیگیری در متغیر افسردگی تفاوت معنادار مشاهده نشد که حاکی‌از پایداری اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک در مرحله پیگیری بر متغیر مذکور بود (0٫063=p)؛ اما بین مراحل پس‌آزمون و پیگیری در متغیر تصویر بدنی تفاوت معنادار مشاهده شد که حاکی‌از پایدارنبودن اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک در مرحله پیگیری بر متغیر مذکور بود (0٫001>p).

برطبق یافته‌های پژوهش نتیجه گرفته می‌شود که رفتاردرمانی دیالکتیک بر بهبود تصویر بدنی و کاهش افسردگی زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان موثر است.