اثربخشی تمرینات قبل ازخواب بر پارامترهای کیفیت خواب و کمردرد مزمن غیر اختصاصی پس از خواب سالمندان مرد

جمعیت سالمندی در حال افزایش است. یکی از مشکلات شایع در سالمندان اختلال در خواب است و کیفیت خواب پایین باعث بروز انواع مشکلات اسکلتی_عضلانی از جمله کمردرد مزمن غیراختصاصی می شود. در همین راستا، هدف مطالعه حاضر مقایسه اثر تمرینات قبل از خواب بر پارامترهای کیفیت خواب و کمردرد مزمن غیراختصاصی پس از خواب در سالمندان مرد است.

مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی بود. 40 نفر از بازنشستگان مرد بالای 60 سال دانشگاه صنعتی اصفهان با میانگین سنی 3/18±64/52 سال، وزن 7/35±81/99 کیلوگرم و شاخص توده بدنی 2/21±27/91 کیلوگرم بر متر مربع به صورت در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی ساده در دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل جای گرفتند. برای ارزیابی پارامترهای کیفیت خواب از پرسش نامه استاندارد پیتزبورگ، برای بررسی میزان کمردرد از مقیاس دیداری درد و برای ارزیابی ناتوانی در عملکرد از پرسش نامه اوسوستری استفاده شد. مداخله تمرینی به مدت 15 دقیقه و برای 28جلسه اعمال شد. برای تحلیل داده ها از آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر و نسخه 24 نرم افزار SPSS استفاده شد. 

نتایج نشان دهنده اختلاف معنی دار بین گروهی در پارامترهای کیفیت خواب از قبیل میزان کیفیت ذهنی خواب (0/001=P)، تاخیر در به خواب رفتن (0/019=P)، طول مدت به خواب رفتن (0/006=P)، کارایی و موثر بودن خواب (0/001=P)، اختلال خواب (0/016=P)، مصرف داروهای خواب آور (0/001=P)، عملکرد نامناسب در طول روز (0/002=P) و کیفیت خواب کلی (0/001=P) سالمندان مرد بود. همچنین تمرینات قبل از خواب تاثیر معنی داری بر پارامترهای کمردرد مزمن غیراختصاصی همچون شدت درد (0/039=P) و میزان ناتوانی (0/014=P) در این گروه سنی داشت.

 انجام تمرینات ورزشی قبل از خواب بر روی تخت خواب به صورت سبک تا متوسط، بر اساس برنامه تمرینی ارایه شده در این مطالعه می تواند منجر به بهبود میزان ناتوانی و به دنبال آن کاهش شدت درد شود. به نظر می رسد همین امر می تواند یکی از مهم ترین معضلات در دوره سالمندی یعنی کیفیت خواب و پارامترهای مرتبط با آن را در سالمندان مرد دارای کمردرد مزمن غیراختصاصی بهبود بخشد. بر همین اساس توصیه می شود سالمندان به انجام تمرینات ورزشی منظم روی آورند.