معرفی نسخه های خطی «فوائدالسالکین» و بررسی متنی آن

فوایدالسالکین تالیف خواجه فریدالدین مسعود شکرگنج بابافرید است. این اثر به طور عام مشتمل بر مجالس و مقامات جمعی از پیران صوفیه هند و به طور خاص نگارش ملفوظات قطب الدین بختیار اوشی از اقطاب و پیران سلسله چشتی قرن ششم و هفتم هند است. هدف از نوشتن فوایدالسالکین حفظ و انتقال تفکر و تعلیمات فرقه چشتی است؛ نیز گردآوری مقامات و مقالات پیران صوفیه به ویژه انتقال سخنان پیر و مرشد بابا فریدالدین، قطب الدین بختیار اوشی و گفت وگوهای عارفانه ای است که سالکان طریق تصوف درباره سیر و سلوک عارفانه در جلسه بیان می کرده اند. موضوع اصلی فوایدالسالکین عرفان و تصوف هند است. این اثر اطلاعات مهمی از تصوف هند در قرن ششم به دست می دهد و نمونه خوبی از مجالس صوفیانه آن عهد به زبان فارسی است. درواقع هدف مولف از نگارش این نسخه نشر تعالیم چشتیان و گسترش عقاید و اندیشه های آنان بوده است. با بررسی مجالس صوفیانه هند، افزون بر کسب اطلاعات ادبی و عرفانی و سبک شناسی اثر، به اطلاعات مهمی درباره یکی از طرق تصوف در ایران و هند، پیش از ورود تفکر ابن عربی و قبل از تغییر آن دست می یابیم؛ نیز میزان اشتراک فرهنگی بین مسلمانان ایران و شبه قاره و تاثیر سلسله چشتیه و طرفداران آن بر شکل گیری چهره اسلام در این منطقه بررسی می شود؛ ازاین رو در این مقاله به شرح حال بابافرید، معرفی کتاب و سپس بررسی محتوایی اثر پرداخته خواهد شد.