اثر نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر تحمل تنش شوری در گیاه زنیان (.Carum copticum L)

در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران ، شوری آب و خاک تهدیدی مهم برای رشد گیاهان و  کشاورزی محسوب می شود. ثابت شده است که نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم به رشد گیاهان کمک می کند و تحمل تنش در گیاهان را افزایش می دهد. بنابراین، در پژوهش حاضر، آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه سطح شوری (0، 50، 100 میلی گرم در لیتر سدیم کلرید) و پنج سطح محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (0، 10، 20، 40، 80 میلی گرم در لیتر) انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نمک، وزن تر و خشک گیاه، میزان کلروفیل a, bو محتوای نسبی آب گیاه بطور معنی داری کاهش یافت، اما محتوای مالون دی آلدیید، کاروتنوییدها، پرولین و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانیSOD  و  APXافزایش یافت. محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در غلظت های مناسب (اغلب 20 و 40 میلی گرم در لیتر) رشد را بهبود داد و باعث افزایش میزان کلروفیل a, b، کاروتنویید، محتوای نسبی آب، میزان پرولین و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانیSOD  و  APX شد و میزان پراکسیداسیون لیپیدی غشاها را کاهش داد. اثر کاربرد 80 میلی گرم در لیتر نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر پارامترهای رشد و محتوای رنگیزه های فتوسنتزی کمتر از اثر غلظت 20 و 40 میلی گرم بر لیتر نانو ذرات بود و میزان پراکسیداسیون لیپیدی غشاها را تحت هر دو شرایط شور و غیر شور افزایش داد. در مجموع می توان گفت که غلظت مناسب نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم از طریق افزایش پرولین و تحریک سیستم آنتی اکسیدانی باعث حفاظت گیاه در برابر تنش اسمزی  و اکسیداتیو ناشی از تنش شوری شده است.