مقایسه اثربخشی درمان مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب مرگ و افسردگی سالمندان ساکن سرای سالمندان

به نظر می‌رسد که سالمندان به دلیل تغییرات جسمی، ناتوانی و از دست دادن عزیزان، بیشتر به مرگ فکر می‌کنند و در صورتی که این موضوع از حد طبیعی خود خارج شود، باعث ایجاد احساس افسردگی و درماندگی در آنها می‌شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مثبت‌نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب مرگ و افسردگی سالمندان انجام شد. پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه سالمندان سنین 75-65 سال ساکن سراهای سالمندان شهر تهران بودند که از میان آنها سرای سالمندان کهریزک به صورت در دسترس انتخاب شد و 30 نفر (سه گروه 10 نفره) با روش در دسترس و بر اساس معیارهای ورود و خروج مطالعه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان حاضر در گروه‌های آزمایشی درمان مثبت‌نگر مگیار-مویه و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد هایز را طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای (2 جلسه در هفته) دریافت کردند. پس از گذشت یک ماه از پس‌آزمون، آزمون پیگیری به عمل آمد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های اضطراب مرگ تمپلر و افسردگی بک استفاده شد. داده‌ها از طریق تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار  SPSSنسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هر دو گروه درمان مثبت‌نگر و مبتنی بر پذیرش و تعهد در مقایسه با گروه گواه نمرات اضطراب مرگ و افسردگی پایین‌تری در پس‌آزمون و پیگیری داشتند. بدین معنی که هر دو روش درمانی موجب کاهش اضطراب مرگ و افسردگی در سالمندان شد. همچنین نتایج حاصل از آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که درمان مثبت‌نگر چه در مرحله پس‌آزمون و چه در مرحله پیگیری تاثیر بیشتری بر کاهش افسردگی داشتند. اما این تفاوت برای اضطراب مرگ صادق نبود. طبق نتایج این مطالعه، می‌توان از درمان مثبت‌نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در جهت بهبود اضطراب مرگ و افسردگی در سالمندان ساکن سرای سالمندان استفاده کرد.