بررسی و تحلیل پویایی کاربری اراضی و تاثیر آن بر جزایر حرارتی شهری (مطالعه موردی: شهر مشهد)

هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل پویایی کاربری اراضی و تاثیر آن بر جزایر حرارتی سطح شهر بوده است. این پژوهش برای شهر مشهد و نواری به عرض 10 کیلومتر در اطراف آن به کمک تصاویر ماهواره لندست در بازه زمانی 1988 تا 2018 انجام شد. فرآیند بکار رفته شامل طبقه بندی نظارت شده تصاویر، بررسی تغییرات کاربری ها در بازه زمانی یاد شده و بررسی تغییرات دمای سطح زمین (LST) و تراکم پوشش گیاهی (NDVI) در کاربری ها و رابطه آن ها با کاربری های سطح زمین بود. نتایج نشان داد که تا سال 2018، مساحت کاربری کشاورزی-باغ به میزان 9/38 درصد کاهش، مساحت مناطق ساخته شده شهری و مناطق مسکونی 12/19 درصد افزایش، فضای سبز شهری 2/11 درصد افزایش و سایر مناطق 4/93 درصد افزایش یافته است. کاهش سطح مناطق کشاورزی-باغ به دلیل تبدیل آن ها به مناطق ساخته شده شهری و مناطق مسکونی بوده است. هم چنین مشخص شد که تغییرات کاربری اراضی انسان ساخت منجر به تغییر دمای سطح زمین (Land Surface Temperature) شده است. افزایش دمای سطح و کاهش تفاوت بین میانگین دمای مناطق درون شهری و مناطق اطراف شهر مشاهده شد که نشان دهنده گسترش پدیده جزیره گرمایی شهری در شهر مشهد است. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از داده های ماهواره ای چندزمانه و ترکیب روش های معمول بررسی جزایر حرارتی (بررسی تغییرات توزیع زمانی-مکانی جزایر حرارتی شهری نسبت به تغییرات گسترش شهری، رابطه جزایر حرارتی با پوشش گیاهی و کاربری و پوشش اراضی) می تواند دیدی همه جانبه از نحوه شکل گیری و گسترش جزایر حرارتی شهری به دست دهد.