تاثیر فرمولاسیون مایونز و امولسیون شونده غلیظ روغن معدنی بر پارامترهای زیستی سفید بالک گلخانه(Trialeurodes vaporariorum)

سفید بالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum Westwood یکی از آفات مهم گلخانه در دنیا و ایران بوده که سالانه خسارت هنگفتی بر محصولات کشاورزی وارد می‌کند. در این تحقیق، تاثیر غلظت کشنده 50 درصد (2 در هزار) فرمولاسیون مایونز و امولسیون‌شونده غلیظ (EC) به روش غوطه‌ورکردن برگ روی پارامترهای جدول زندگی سفیدبالک گلخانه در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش روی پوره‌های سن دوم سفیدبالک انجام شد. کمترین میانگین تعداد تخم‌های گذاشته شده مربوط به تیمار فرمولاسیون مایونز (92/38 عدد تخم) بود که این مقدار از فرمولاسیون EC و شاهد به ترتیب (16/40 و 39/97 عدد تخم) کمتر بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) در تیمار هر دو فرمولاسیون مایونز و EC یکسان و در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب برابر با 065/0 و 105/0 بر روز به دست آمد. مقدار نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) در پوره‌های تیمار شده با هر دو فرمولاسیون 067/1 بر روز به طور معنی‌داری کمتر از شاهد 111/1 بر روز محاسبه شد. هم چنین نرخ خالص تولیدمثل (R0) در سفیدبالک تیمار شده با فرمولاسیون مایونز و ECبه ترتیب برابر با 49/9 و 53/9 تخم به‌ازای هر ماده بود که به طور معنی‌داری کمتر از تیمار شاهد 97/26 تخم به‌ازای هر ماده محاسبه گردید. بیشترین و کمترین مقدار زمان یک نسل (T) به ترتیب در تیمارهای فرمولاسیون EC26/34 روز و شاهد 12/31 روز مشاهده شد. بر اساس یافته‌های مطالعه حاضر هر دو فرمولاسیون از طریق کاهش توان تولیدمثلی جمعیت سفیدبالک گلخانه می‌توانند در کنترل این آفت اثرگذار باشند.