ارزیابی تحمل برخی از ارقام انگور نسبت به تنش خشکی با استفاده از مطالعات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی

تنش خشکی یکی از مهم ترین فاکتورهای غیر زیستی محدود کننده رشد و نمو و تولید محصول در گیاهان باغی است. به منظور بررسی اثر قطع آبیاری بر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام مختلف انگور، آزمایشی دو ساله طی سال های 1397 تا 1399، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد اجرا شد. فاکتور اول شامل تیمار آبیاری در دو سطح (ظرفیت مزرعه ای و تنش خشکی 15 روزه) و فاکتور دوم شامل 18 رقم انگور (’کلاهداری‘،’کج انگور‘،’ فخری ‘،’ سفید بریان ‘،’دیوانه‘، ’صاحبی‘، ’لعل‘،’سیاه شیره‘،’شیرگی‘،’گرمه‘،’خلیلی‘،’کج انگور سنجری‘،’کشمشی‘،’قره قات‘،’مسکه‘،’عسگری‘’ فلیم سیدلس ‘و ’بیدانه سفید‘) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث افزایش معنی دار مقدار نشت الکترولیت (29/62)، فعالیت آنزیم های پراکسیداز (056/0کاتال در میلی لیتر) و کاتالاز (92/0کاتال در میلی لیتر) و کاهش غلظت محتوای نسبی آب برگ (95/61 درصد)، میزان نسبی کلروفیل (85/16)، کلروفیل a (45/3 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ)، کلروفیل b (12/1 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) و کارتنویید (84/2 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) گردید. ارقام مورد مطالعه بر اساس صفات مورد بررسی به سه گروه متحمل (بیدانه سفید، گرمه، مسکه، فلیم سیدلس، فخری، خلیلی و دیوانه)، نیمه مقاوم (کلاهداری، سفید بریان، صاحبی، لعل، شیرگی، کج انگور سنجری و عسگری) و حساس به خشکی (سیاه، قره قات، کج انگور و کشمشی) تقسیم بندی شدند. رقم بیدانه سفید در بین ارقام مورد مطالعه، با داشتن بالاترین میزان محتوای نسبی آب برگ (81/77 درصد)، میزان نسبی کلروفیل (62/28)، کارتنویید (81/4 میلی گرم برگرم وزن تر برگ) و کمترین میزان نشت الکترولیت (5/31)، و رقم گرمه با بالاترین میزان کلروفیل a (64/6 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ)، کلروفیل b (12/2 میلی گرم بر گرم وزن تر برگ) و آنزیم های پراکسیداز (0618/0 کاتال در میلی لیتر) و کاتالاز (959/0کاتال در میلی لیتر) جزء متحمل ترین ارقام بودند. با توجه به نتایج این مطالعه به نظر می رسد که رقم بیدانه سفید مقاومت بیشتری نسبت به تنش خشکی دارد.