تاثیر منابع تامین نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی ارقام گندم (.Triticum aestivum L)

یکی از مشکلات مهم در زراعت، هزینه زیاد کودها و آلودگی خاک و آب ناشی از مصرف آن ها می باشد. جهت بررسی اثر منابع تامین نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی ارقام گندم (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه هرات طی سال زراعی 98-1397 انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده و در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. منابع تامین کننده نیتروژن شامل: کشت مخلوط شبدر با گندم، مصرف کود شیمیایی اوره و کود حیوانی گاوی به عنوان کرت اصلی و 10 واریته گندم به عنوان کرت های فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر منابع تامین کننده نیتروژن بر کلیه صفات اندازه گیری شده به جز طول خوشه، تعداد خوشه چه، مقدار پتاسیم و فسفر دانه در خوشه معنی دار بود. درحالی که اثرات واریته به جز وزن ساقه و برگ، مقدار پتاسیم و فسفر بر سایر صفات اندازه گیری شده، معنی دار شد. همچنین اثرات متقابل واریته و منابع تامین کننده نیتروژن بر طول خوشه، وزن خوشه و دانه، عملکرد دانه و پروتیین معنی دار گردید، ولی تفاوت معنی داری بین درصد پروتیین دانه تیمارهای تحت مصرف کود شیمیایی با کشت درهم شبدر گندم مشاهده نشد. بیشترین مقدار عملکرد دانه به ترتیب با مصرف کود شیمیایی اوره و کشت مخلوط گندم و شبدر حاصل گردید. همچنین واریته کابل 13 بیشترین مقدار عملکرد را تولید نمود. به طور کلی، می توان کشت درهم گندم و شبدر را به جای استفاده از کود شیمیایی نیتروژن دار به عنوان یک گزینه برای تولید گندم، خصوصا در سیستم های کم نهاده در استان هرات، به دهاقین پیشنهاد نمود.