وضعیت ترجمان دانش مراکز تحقیقاتی دانشگاه های علوم پزشکی ایران: تجربه دانشگاه علوم پزشکی کرمان

 پژوهش های بومی سلامت علی رغم گسترش قابل توجه هنوز با چالش هایی در حوزه کاربست پژوهش نظیر کمبود شواهد قابل اعتماد، دیر رسیدن شواهد به دست سیاست گذار و یا زبان نامناسب شواهد مواجه هستند، که مرتبط با حوزه تبادل و ترجمان دانش می باشند. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت ترجمان دانش در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بود.

 مطالعه حاضر در مراکز تحقیقاتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان به صورت مقطعی در سال 1398 انجام پذیرفت. مراکز به صورت سرشماری وارد مطالعه شده و از پرسشنامه استاندارد خودارزیابی سازمان های تولیدکننده دانش که دارای 50 سوال در 4 حیطه سوال پژوهش، تولید دانش، انتقال دانش و ترویج استفاده از شواهد می باشد، استفاده گردید. داده ها پس از جمع آوری و کدگذاری وارد نرم افزار SPSS 25 شده و با استفاده از آمار توصیفی میانگین، انحراف معیار و فراوانی نسبی و آزمون ناپارامتری Mann-Whitney U تحلیل شدند.

20 مرکز تحقیقاتی بالینی و 6 مرکز تحقیقاتی غیر بالینی در این مطالعه شرکت کردند. تنها 3/85 درصد از مراکز درمجموع بیشتر از 80 درصد نمره را کسب نمودند. در خصوص سوال پژوهش، تولید دانش، انتقال دانش و ترویج استفاده از شواهد، انحراف معیار ± میانگین نمرات به ترتیب 9/93 ± 35/85، 7/54 ± 31/50، 16/35± 76/65، 3/27 ± 9/31 بوده است. در این میان بهترین وضعیت مربوط به تولید دانش بوده که 70 درصد از نمره قابل کسب را به دست آورد. یافته های آزمون Mann-Whitney U نشان داد میانگین همه حیطه ها در 2 گروه تفاوتی نداشتند.

این مطالعه سطح متوسطی از ترجمان دانش را نشان داد، اما مواردی اعم از ایجاد ساختار کمیته ترجمان دانش، لحاظ کردن فرایند تبادل، ترجمان و انتقال دانش در فرایند تصویب پایان نامه های دانشجویی و طرح های پژوهشی، بازنگری در سیاست های پژوهشی و ایجاد سازوکارهای انگیزشی برای ارتقاء محققین از این طریق، می توانند نقش تسهیلگری مهمی را در جهت رسیدن به سطح مناسب از تبادل و ترجمان دانش ایفا نمایند.