پتانسیل سیلاب و تعیین اولویت مناطق از نظر سیل خیزی برای مقابله با فرسایش در حوضه آبخیز حاجیلر

سیلاب از مخاطرات عمده محیطی است که برای کنترل آن، شناسایی مناطق تولید سیل و اولویت بندی آنها برای اقدامات آبخیزداری، مدیریت منابع و سرمایه نقش اساسی دارد. همچنین برآورد میزان رواناب می تواند در کاهش خسارت سیل به محیط طبیعی و سازه های انسانی اهمیت زیادی داشته باشد. در این پژوهش، حوضه آبخیز حاجیلر از نظر توان سیل خیزی بررسی و برای برآورد رواناب، از روش منحنی شماره (SCS-CN) استفاده شد. برای دست یافتن به هدف مذکور، نقشه های 1:100000 زمین شناسی، توپوگرافی، گروه هیدرولوژیکی خاک، تصاویر ماهواره ای Sentinel2،Google Earth ، مدل ارتفاعی رقومی، داده های بارش و اطلاعات میدانی محدوده تهیه و زیر حوضه ها استخراج شد. با تلفیق داده ها و اطلاعات بر اساس روش SCS، نقشه شماره منحنی (CN) و نفوذ (S) حوضه تهیه شد. با محاسبه حداکثر رواناب 24 ساعته حوضه (Q) و ترکیب لایه های ورودی برای ساخت نقشه وضعیت سیل خیزی و به دست آمدن وزن نهایی آنها در محیط GIS، محدوده مطالعاتی بر اساس چارک های اول، دوم و سوم مقادیر ارتفاع رواناب تعیین شد و در چهار دسته با خطر سیل خیزی خیلی زیاد، زیاد، متوسط و کم قرار گرفت. نتایج نشان داد که نواحی مرکزی با صد کیلومتر مربع از کل حوضه، توان سیلابی بسیار بالایی داشت. همچنین 542 کیلومتر مربع در محدوده خطر سیل خیزی بالا، 247 کیلومتر مربع در محدوده خطر سیل خیزی متوسط و 178 کیلومتر مربع در محدوده خطر سیل خیزی پایین واقع شده است. نتیجه به دست آمده نشان داد که بالاترین حداکثر دبی اوج، مربوط به زیر حوضه های H33 و H18 با حجم 51.44 و 48.67 و کمترین آن، مربوط به زیر حوضه های H12 و H29 با حجم 3.77 و 3.86 متر مکعب در ثانیه است.