ارزیابی پویایی ماده آلی خاک تحت مدیریت بقایای گیاهی با استفاده از ایزوتوپ کربن-13

استفاده از فن آوری های هسته ای در انتخاب و اجرای عملیات زراعی مطلوب و هم چنین ارایه راهبرد های مدیریتی مناسب در حفاظت از منابع خاک و آب و دست یابی به اهداف توسعه پایدار می تواند مفید باشد. هدف این تحقیق بررسی اثرات استفاده از بقایای گیاهی گندم و ذرت در پنج مقدار شامل صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد بر تغییرات ماده آلی ذره ای خاک در اعماق 10-0 و 20-10 سانتی متر تحت سامانه های خاک ورزی مرسوم و بی خاک ورزی، و تعیین منشا آن بود. به این منظور، از روش فراوانی طبیعی کربن-13 استفاده شد. نتایج نشان داد در سامانه خاک ورزی مرسوم با افزایش بقایا، فراوانی طبیعی کربن-13 ماده آلی ذره ای در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتی متر نسبت به تیمار حذف بقایا افزایش یافت. در سامانه بی خاک ورزی افزایش بقایا منجر به افزایش فراوانی طبیعی کربن-13 در عمق 10-0 سانتی متر گردید و در عمق 20-10 سانتی متر اختلاف معنی داری بین تیمارهای نگه داشت و حذف بقایا مشاهده نشد. مقایسه مقادیر فراوانی ایزوتوپ کربن-13 نمونه های خاک و بقایای گیاهی نشان داد که منشا اصلی ماده آلی ذره ای خاک از بقایای گندم می باشد که این نکته در مدیریت بقایای گیاهی بسیار حایز اهمیت است و بیانگر این است که نگه داشت بقایای گندم نسبت به ذرت اثر بارزتری در بهبود وضعیت ماده آلی خاک دارد.