بررسی کارنامه آموزشی موسسه فنی حرفه ای ارت ایران: 1329- 1357

در دوره معاصر، یهودیان و مسیحیان از طریق فعالیت بازرگانی، آموزش و دیپلماسی، یکی از حلقه های ارتباط میان ایران با جهان غرب شدند. آنها با استخدام معلمان اتریشی در دارالفنون و تاسیس مدارس آلیانس، پیشرو آموزش نوین بودند. کلیمیان در دوره پهلوی با تاسیس مراکز فنی حرفه ای تحت نظارت موسسه جهانی ارت، به رشد دانش فنی ایران خدمات شایانی نمودند. موسسه فنی حرفه ای ارت ایران ازجمله موسسات وابسته به کلیمیان ایران بود که از سال 1329 تا 1357 با تاسیس هنرستان های صنعتی و حرفه ای در تهران، شیراز و اصفهان، پیشرو آموزش برخی رشته های فنی در ایران بود. این مقاله با بررسی اسناد آرشیوی و مدارک آموزشی برجای مانده از هنرستان های این موسسه، در پی پاسخ به این پرسش است که نقش موسسه ارت در پیشبرد دانش فنی و حرفه ای ایران چه بود؟ این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با نگاه به اهمیت آموزش فنی در صنعتی سازی ایران معاصر می کوشد تا جزییات دستاوردهای این موسسه مهم و فراموش شده آموزشی را معرفی کند. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد که این موسسه غیرانتفاعی بدون تبعیض نژادی و مذهبی، با بهره گیری از دانش روز و به کارگیری هنرآموزان مجرب، نقش چشمگیری در توسعه دانش فنی ایران داشت. امکانات و میراث این موسسه باعث شد تا بخش هنرستان پسران، امروزه با نام «هنرستان نمونه دولتی آزادی فلسطین» تهران و بخش دختران با نام «دانشکده فنی شهید شمسی پور» به فعالیت خود ادامه دهد.