غربالگری تحولی: بررسی تاثیر تولد زودهنگام و وزن هنگام تولد بر تاخیر در رشد مهارت های ارتباطی، حرکتی، شناختی و اجتماعی هیجانی کودک با استفاده از پرسشنامه های سنین و مراحل (ASQ3TM)

اوایل کودکی دوره حساس برای رشد تواناییهای شناختی، زبانی، اجتماعی و حرکتی است. بعلت اهمیت تشخیص زودرس تاخیرهای تحولی در کودکان، این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تولد زودهنگام و وزن هنگام تولد بر رشد مهارتهای تحولی کودکان 12 تا 36 ماهه در شهر خرم آباد انجام گردید.

در یک مطالعه همگروهی، تعداد 125 کودک 12 تا 36 ماه شهر خرم آباد در سه گروه پره ترم (59 نفر)، دارای وزن کم تولد و ترم (21 نفر) و همچنین دارای وزن نرمال تولد و ترم (45 نفر)، با استفاده از پرسشنامه های سنین و مراحل در پنج حیطه تحولی بررسی شدند.  برای مدل بندی اثر «سن و وزن تولد کودک» بر «حیطه های مختلف رشد» از پنج مدل رگرسیون لوجستیک بطور مجزا استفاده گردید. داده ها با نرم افزار SPSS،  نسخه 22  و تحت سطح معناداری 05/0 مورد تحلیل قرار گرفت.

در غربالگری کودکان مورد مطالعه، میزان تاخیر تحولی در حداقل یک حیطه 6/49%  بود که بیشترین تاخیر در حرکات ظریف 2/15%و کمترین تاخیر در حل مساله 4/6% مشاهده شد. بعلاوه در برقراری ارتباط 6/9% حرکات درشت 6/9% و شخصی-اجتماعی8/8% کودکان غیرطبیعی بودند. بر اساس مدل رگرسیون لجستیک، ارتباط «وضعیت سن و وزن تولد کودک» با وضعیت تحول مهارت ارتباط (235%=P)، حرکات ظریف (125%=P) و شخصی-اجتماعی (307%=P) غیر معنادار ولی نسبتا قابل ملاحظه بود.

وزن کم تولد در نوزادان ترم، ریسک فاکتور برای تاخیر در حیطه ارتباط و حرکات ظریف است، درحالیکه پره ترم بودن، ریسک فاکتور در حیطه شخصی-اجتماعی است. تولد زودرس و وزن کم تولد از عوامل خطرساز تاخیرهای تحولی در کودکان است که نیاز به غربالگری زودهنگام برای تشخیص و جلوگیری از بروز عوارض در آینده دارد.