رابطه بین رفتار خودمراقبتی و نگرانی از تصویر بدنی در افراد تحت همودیالیز شهر ساری: نقش میانجی مقابله مذهبی

بیماری های مزمن کلیوی در سطح جهانی شایع هستند و اغلب بار روانی بسیار زیادی مانند نگرانی از تصویر بدنی را به همراه دارند که در رفتارهای خودمراقبتی بیماران تاثیر دارد. این مطالعه نقش میانجی بالقوه مقابله مذهبی را در رابطه بین رفتار خودمراقبتی و نگرانی از تصویر بدنی در بیماران ایرانی تحت درمان با همودیالیز بررسی کرده است.

این مطالعه توصیفی-همبستگی در سال 1398 به منظور ارزیابی نگرانی از تصویر بدنی، مقابله مذهبی و رفتار خودمراقبتی با استفاده از نمونه گیری در دسترس با مشارکت 280 بیمار تحت درمان مرکز همودیالیز شهر ساری انجام شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه عوامل دموگرافیک و پرسش نامه استاندارد نگرانی از تصویر بدنی لیتلتون (BICI)، پرسش نامه رفتارهای خودمراقبتی افراد همودیالیزی (ASBHD-AVF) و مقابله مذهبی با استفاده از مقیاس فرم کوتاه مقابله مذهبی (Pargament) جمع آوری شد. برای ارزیابی مدل های میانجی از تحلیل مسیر استفاده شد.

یافته ها نشان داد بین رفتار خودمراقبتی و نگرانی از تصویر بدنی ارتباط معکوس و معنی داری وجود دارد (162/0- B=، 140/0 β=-، 020/0p=). همچنین متغیرهای سن (164/0- B=، 163/0 β=-، 07/0= p)، جنسیت (169/4 B=، 154/0 β=، 011/0= p) و رفتار خودمراقبتی (162/0- B=، 140/0 β=-، 020/0p=) قابلیت پیش بینی نگرانی از تصویر بدنی را در افراد تحت درمان با همودیالیز دارند. این متغیرها 5/7 درصد از عوامل پیش بینی کننده را توضیح می دهند. یافته ها نشان دهنده یک مسیر مستقیم از رفتار خودمراقبتی (015/0-=β، 002/0=P) به نگرانی از تصویر بدنی است. با این حال، هنگامی که مقابله مذهبی به عنوان یک متغیر میانجی معرفی شد، رابطه بین رفتار خودمراقبتی و نگرانی از تصویر بدنی معنی دار شد (012/0-=β، 020/0=P).

در این پژوهش مقابله مذهبی تا حدودی رابطه بین رفتار مراقبت از خود و نگرانی از تصویر بدن را نشان داد. در کشورهایی مانند ایران که دین داری ساختار روان شناختی مهمی است، به توضیح اینکه چرا افراد مذهبی نگرانی کمتری در زمینه تغییرات تصویر بدن دارند، کمک می کند.