بررسی اختلاف قرائات پنج نسخه خطی قرآن کریم از قرن هشتم هجری در کتابخانه آستان قدس رضوی

علم قرایت یکی از علوم مهم قرآنی قلمداد می شود. یکی از مباحث بسیار مهم در موضوع قرایت، این است که آیا همه قرایت های گوناگون قرآن کریم که از قراء مشهور روایت شده، معتبر و حجت است یا تنها یک قرایت حجت است. به دلیل اهمیت بالای مسیله اختلاف قرایات که در مواردی موجب اختلاف حکم می شود و بر اساس ادله عقلی و نقلی ثابت شد که قرآن به قرایت واحد نازل شده است. حال بهترین و معقول ترین راه برای شناخت آن قرایت واحد که باید متصف به تواتر نیز باشد؛ تحقیق میدانی و بررسی قرایت مضبوط در مصاحف قرون گذشته می باشد تا قرایت متواتری که از پیامبر 6 به ما رسیده شناخته شود. لذا این پایان نامه، بر اساس روش کتابخانه ای و بررسی نسخ بر آن است که کشف کند که اکثریت مصاحف خطی گذشته با کدام قرایت بیشترین انطباق را دارد. ازجمله نتایج به دست آمده از بررسی پنج نسخه مورد نظر این است که از 100 کلمه اختلافی در 5 نسخه قرآن خطی، در مجموع،16 مورد موجود نبود؛ در 67 مورد هر دو قرایت اختلافی در نسخه ها ثبت شده که 7 مورد بدون ترجیح بوده، در 15 مورد ترجیح به خلاف قرایت عاصم به روایت حفص و در 45 مورد ترجیح نسخ به قرایت موافق با قرایت عاصم می باشد. از مجموع 500 مورد بررسی شده 20 مورد مخالفت با قرایت عاصم به روایت حفص،139 مخالفت با ابو عمرو،152 مخالفت و ابن عامر،153 مخالفت با ابوجعفر،159 مخالفت با نافع و خلف و حمزه،160 مخالفت با یعقوب،166 مخالفت با کسایی و 178 مخالفت با ابن کثیر یافت شد؛ بنابراین کمترین مخالفت در بین نسخه های پنج گانه با قرایت عاصم به روایت حفص می باشد و بیشترین مخالفت با ابن کثیر. در نتیجه این نسخه های پنج گانه بیشترین انطباق را با قرایت عاصم به روایت حفص دارد