نقش دشمنان طبیعی در مهار جمعیت سفیدبالک توت (Hem.: Aleyrodidae) Aleuroclava jasmini sensu lato در فضای سبز شهر تهران

پس از گزارش سفیدبالک توت Aleuroclava jasmini sensu lato (Hem.: Aleyrodidae) در تابستان 1393 از فضای سبز شهر تهران، ادامه فعالیت شدید و طغیانی این آفت روی درختان توت معابر و سایر میزبان های گیاهی، باعث ایجاد مزاحمت فیزیکی برای شهروندان شد. با تشکیل شبکه مراقبت سفیدبالک توت، ضمن ارایه راهکارهای مدیریت غیرشیمیایی، دشمنان طبیعی این آفت شناسایی و روند تغییرات جمعیت میزبان و زنبورهای پارازیتویید آن طی سال های 1398- 1396 تعیین شد. در بین 19 گونه دشمنان طبیعی سفیدبالک توت که از راسته ها و خانواده های مختلف حشرات و کنه ها در تهران جمع آوری شد، دو گونه زنبور پارازیتویید از خانواده Aphelinidae به نام های Encarsia strenua (Silvestri) و Eretmocerus sp. nr trialeurodis Hayat، شناسایی شد. بررسی تغییرات جمعیت مراحل نابالغ و حشرات کامل سفیدبالک به همراه پایش زمان و محل دقیق حضور و فعالیت زنبورهای پارازیتویید این آفت طی پنج سال اخیر، نشان داد که در سال 1398 جمعیت سفیدبالک توت با فعالیت دشمنان طبیعی، به ویژه این دو گونه زنبور پارازیتویید حداکثر با ایجاد 16/71 و 4/45 درصد پارازیتیسم به ترتیب روی درختان توت و زیتون، جمعیت این آفت مهار شده و به یک تعادل طبیعی رسیده است. به علاوه، نتایج نشان داد که درختان زیتون دارای نقش مهمی در حفظ جمعیت پارازیتوییدهای این سفیدبالک در فصل خزان درختان توت می باشند. به همین دلیل، در بوم سامانه های فضای سبز شهری، اجتناب از کاربرد آفت کش های شیمیایی در پایداری تعادل طبیعی و حفظ تنوع زیستی عوامل کنترل بیولوژیک، بسیار مورد تاکید می باشد.