طراحی الگوی شایستگی های منابع انسانی با رویکرد آینده نگاری راهبردی در گمرک جمهوری اسلامی ایران

امروزه اهمیت نقش سرمایه های انسانی به عنوان عامل حیاتی و ممتاز برای بقا و موفقیت سازمان ها بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است. بنابراین سازمان ها در راستای شناسایی و جذب منابع انسانی توانمند باید با تکنیک های این اقدام آشنا باشند. شناسایی شایستگی ها، زبان مشترک برای توصیف نیازهای هر شغل است و الگوی شایستگی یک ابزار مناسب برای شناخت شایستگی ها است. هدف پژوهش ارایه الگوی شایستگی های منابع انسانی برای سازمان گمرک با رویکرد آینده نگارانه است.شناسایی عوامل موثر بر گمرک از طریق مطالعه کلان روندها با روش پویش محیطی (تکنیک PESTEL) و شناسایی پیشران ها با تحلیل داده ها در نرم افزار میک مک انجام گردید. سپس، سناریونگاری گمرک آینده با تنظیم پرسشنامه عدم قطعیت و با تحلیل داده ها در سناریوویزارد صورت پذیرفت. برای شناسایی شاخص های شایستگی منابع انسانی، ضمن بهره گیری از سناریوهای مترتب بر گمرک، از روش مصاحبه و برای سنجش مدل از پرسشنامه استفاده گردید. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون های آماری در نرم افزارهای SPSSو PLS صورت گرفت.شناسایی عواملی محیطی موثر بر سازمان، شناخت پیشران ها، عدم قطعیت ها و سناریونگاری گمرک آینده می تواند پیش بینی بلندمدت را بهبود بخشد. نتایج نشان می دهد؛ ارزش، دانش و مهارت به عنوان ابعاد موثر الگوی شایستگی و ارزش های اصلی، شایستگی های حرفه ای، عملیاتی و مدیریتی به عنوان حوزه های (سطوح) الگو شناسایی شده است.تدوین مدل شایستگی با رویکرد آینده نگارانه به عنوان راه حلی عملی می تواند مدیران گمرک را تعریف مهارت ها و دانش لازم برای مشاغل، ارزیابی و بهبود عملکرد کارکنان، هم راستایی فرآیند مدیریت استعدادها با استراتژی سازمانی یاری رساند.