تحلیل آماری-فضایی تغییرات عملکرد برنج، گندم و جو در سواحل جنوبی خزر

شرایط آب وهوایی و منطقه ای، توان های محیطی مناسبی برای توسعه کشاورزی به ویژه در استان های حاشیه دریای خزر فراهم کرده است. هدف پژوهش شناخت اثر متغیرهای اقلیمی با تحلیل فضایی میزان عملکرد و قابلیت کشت غلات در سواحل جنوبی دریای خزر است. پس با استفاده از توابع مهم آمار فضایی شامل شاخص موران و تحلیل لکه های داغ، الگوهای مکانی عملکرد برنج، گندم و جو در سواحل جنوبی دریای خزر در دوره آماری 1379-1395 واکاوی شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل شاخص موران مشخص شد که عملکرد برنج، گندم و جو در طول دوره آماری مورد مطالعه دارای ضریب مثبت و نزدیک به یک هستند که گویای خوشه ای بودن توزیع فضایی عملکرد محصولات مورد تحلیل است. همچنین، براساس نتایج شاخص موران محلی و تحلیل لکه های داغ، مقادیر با خود همبستگی فضایی مثبت عملکرد برنج عمدتا در استان مازندران و مقادیر با خود همبستگی فضایی مثبت عملکرد گندم در بخش های جنوبی استان گلستان و بخش های محدودی از استان مازندران مشاهده شد. برای عملکرد جو بیشترین نواحی با خود همبستگی فضایی مثبت (لکه های داغ عملکرد) عمدتا در سطوح اطمینان مختلف محدود به شهرستان های بابلسر و جویبار واقع در استان مازندران در سطح اطمینان 99 درصد، بابل در سطح اطمینان 95 درصد و شهرستان علی آباد استان گلستان در سطح اطمینان 90 درصد بود. مقادیر با ارزش پایین عملکرد گندم و جو عمدتا در بخش های شرقی و غربی استان گیلان در سطوح اطمینان 99، 95 و 90 درصد محاسبه شد.