دسته بندی تمثل در هستی شناسی عین القضات (با رویکرد هرمنوتیک در تمهیدات)

 عین القضات همدانی (525-492ه.ق) در کتاب تمهیدات، براساس برداشتها و دریافتهای شخصی خود، تاویلات گسترده و عمیقی از مطالب عرفانی، دینی و قرآنی بکتابت آورده است. نگاه هستی شناسانه عین القضات براساس اصطلاح تمثل، مفهوم پیدا میکند. هدف این مقاله تقسیم بندی مفهوم تمثل از نگاه عین القضات است.

 نگارندگان در این نوشتار، با بهره گیری از روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و بصورت توصیفی- تحلیلی، به انجام پژوهش پرداخته اند.

هستی شناسی عین القضات گاه منتج به وجودشناسی حضرت محمد و ابلیس میشود؛ بگونه ایی که بدون وجود آنها، هستی نامفهوم میشود. تجسم، تشبیه، وحدت وجود، تجلی الهی و مانند آنها دسته بندی حاصل از این نگاه هستی شناسانه و گاه وجودشناسانه عین القضات است.

 عین القضات در تبیین اصطلاح تمثل کاملا ریزبین و جزیی نگر بوده است. وی اصطلاح تمثل را بصورت غیرمستقیم به زیرمجموعه های تجسیم، تشبیه، وحدت وجود و تجلی و مانند آنها تفکیک کرده است.