بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گندم(Triticum aestivum L.) تحت تاثیر سیستم های مختلف خاک ورزی و سطوح بقایا در شرایط آب و هوایی مشهد

به منظور بررسی شاخص های رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم گاسکوژن (Triticum aestivum L.)  تحت تاثیر سیستم های مختلف خاک ورزی و سطوح بقایای گیاهی، آزمایشی به صورت اسپلیت بلوک بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 93-1392 انجام شد. در این آزمایش نوع مدیریت خاک ورزی در چهار سطح (دیسک، گاوآهن برگردان دار + دیسک، گاوآهن پنجه غازی + دیسک، گاوآهن قلمی + دیسک) به عنوان فاکتور عمودی و مدیریت بقایای گندم در پنج سطح (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد عملکرد کاه گندم) به عنوان فاکتور افقی در نظر گرفته شدند. در این آزمایش صفاتی مانند تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله و در بوته، وزن دانه در سنبله و در بوته، وزن هزار دانه و نیز عملکرد دانه و بیولوژیک گندم تعیین شد. نتایج نشان داد که حداکثر شاخص سطح برگ و سرعت رشد گندم به ترتیب در 167 و 151 روز پس از کاشت اتفاق افتاد که تقریبا منطبق با شروع پر شدن دانه بود. در این مرحله، شاخص سطح برگ و سرعت رشد گندم در نتیجه اجرای شخم با گاو آهن قلمی + دیسک ، به ترتیب تا 14 و 21 درصد بیش از گاو آهن برگردان + دیسک بود. کمترین و بیشترین تعداد سنبله در بوته و عملکرد دانه به طور معنی دار در نتیجه استفاده از دیسک و گاو آهن قلمی + دیسک مشاهده شد. همچنین با افزایش سطوح کاربرد بقایای گندم تعداد سنبله در بوته و عملکرد دانه گندم به طور معنی داری افزایش یافت. طبق نتایج آزمایش، می توان در مناطق خشک و نیمه خشک کشور، کاربرد بقایای گندم همراه با خاک ورزی کاهش یافته توسط گاو آهن قلمی را به عنوان رهیافت های اکولوژیک جهت افزایش عملکرد و تولید پایدار گندم پیشنهاد نمود.