تاثیر سنجه های مختلف کیفیت حسابرسی بر معیارهای ریسک مالیاتی با تاکید بر هزینه های نمایندگی افقی و عمودی

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر معیارهای متفاوت کیفیت حسابرسی بر ریسک مالیاتی است. بدین منظور از ریسک مالیاتی با پنج معیار نرخ موثر سالانه، نرخ موثر متوسط، نرخ شکاف، نرخ ریسک انتظاری و نرخ موثر جریان نقدی، به عنوان متغیر وابسته بهره گرفته شده است. علاوه بر این از کیفیت حسابرسی با معیارهای اقلام تعهدی غیر متعارف، نوسان پذیری سود، هموار سازی سود، مجموع اقلام تعهدی، جریانات نقدی، تخصص حسابرس و اندازه حسابرس به عنوان متغیر مستقل در کنار هزینه های نمایندگی افقی و هزینه های نمایندگی عمودی، استفاده شده است. اطلاعات مالی 118 شرکت بورسی طی سال های 1390 الی 1397 طی 35 مدل رگرسیونی تجزیه و تحلیل شد. تحلیل روابط نشان داد که کیفیت حسابرسی مبتنی بر سنجه های هفت گانه (اقلام تعهدی غیر متعارف، نوسان پذیری سود، هموار سازی سود، مجموع اقلام تعهدی، جریانات نقدی، تخصص حسابرس و اندازه حسابرس) بر ریسک مالیاتی (نرخ موثر سالانه، نرخ موثر متوسط، نرخ شکاف، نرخ ریسک انتظاری و نرخ موثر جریان نقدی)، تاثیر منفی و معنی داری دارد. همچنین هزینه های افقی نمایندگی در ابعاد تمرکز مالکیت و مالکیت مدیریتی بر ریسک مالیاتی تاثیر مثبت و معنی داری دارد. هزینه های نمایندگی در ابعاد سطح فعالیت هیات مدیره و فعالیت کمیته حسابرسی بر ریسک مالیاتی تاثیر مثبت و معنی داری دارد.