رابطه اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار با فرسودگی شغلی در بین کتابداران دانشگاهی

از عوامل مهم موثر بر سلامت نیروی انسانی که موجب کاهش کارآیی و اثربخشی آنان در سازمان‌های مختلف و از جمله در کتابخانه‌های دانشگاهی می‌گردد فرسودگی شغلی است. این عارضه با اثربخشی منفی موجب محرومیت کتابخانه از نیروی انسانی باتجربه، اختلال در رفع نیازهای آموزشی و اطلاعاتی کاربران کتابخانه و نهایتا عدم موفقیت کتابخانه و سازمان متبوع در دستیابی به اهداف و ماموریت‌های پیش‌بینی‌شده می‌گردد. هدف این مطالعه شناسایی رابطه اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار با فرسودگی شغلی بود.

مطالعه حاضر از نظر ماهیت توصیفی و به روش همبستگی و از نظر هدف کاربردی می باشد و به روش سرشماری، بر روی 126 نفر کتابدار کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی اهواز (علوم پزشکی جندی‌شاپور و شهید چمران) انجام گردید. پرسشنامه کرنل (Cornel) برای سنجش میزان آسیب‌های جسمی ناشی از کار و پرسشنامه مسلاچ (Maslach) برای سنجش میزان فرسودگی مورد استفاده قرار گرفته است. تحلیل داده‌ها در دو بخش آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون‌های گروه t، همبستگی پیرسون) انجام شد. سطح معناداری برابر 5 صدم در نظر گرفته شده است.

یافته‌ها حاکی از آن است که میزان اختلالات اسکلتی -عضلانی کلی (96/32) و فرسودگی شغلی کلی (72/1) پایین‌تر از میانگین جامعه بوده است. بالاترین میزان اختلالات اسکلتی– عضلانی در ناحیه گردن (9/78 درصد) و کم‌ترین میزان درقسمت تحتانی پا (8/37 درصد) بوده است. همچنین، بین کتابداران زن و مرد دانشگاه‌های دولتی اهواز در متغیرهای اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از کار و فرسودگی شغلی تفاوت معناداری وجود ندارد.

به‌ طور کلی اختلالات اسکلتی- عضلانی با تمام ابعاد فرسودگی شغلی به جز عملکرد فردی، رابطه مثبت دارد و با بالا رفتن میزان اختلالات اسکلتی- عضلانی، میزان فرسودگی شغلی نیز افزایش می‌یابد.