ارزیابی تناسب مکانی برای توسعه اکوتوریسم در حوزه آبخیز ابیانه برزرود استان اصفهان با استفاده از تحلیل سلسله‏ مراتبی

هدف از این پژوهش، شناسایی، ارزیابی و معرفی پهنه ‏‏‏‏‏های مستعد گردشگری نوع اکوتوریسمی در حوضه آبریز «ابیانه برزرود» به دلیل پتانسیل‏‏‏‏‏های منحصربه ‏فرد طبیعی و فرهنگی - تاریخی و انسانی است. فاکتورهای موثر در مکان‏‏‏‏‏یابی مناطق مستعد در این تحقیق، شامل نه متغیر زیست‏ محیطی است که پس از رقومی‏‏‏‏‏ سازی نقشه ‏‏‏‏‏های پایه و تهیه پرسش‏نامه تحلیل سلسله‏ مراتبی (AHP) از کارشناسان خبره درخصوص اهمیت نسبی معیارها و زیرمعیارها به ‏نسبت هم نظرسنجی شد. در این پژوهش، معیارهای جاده، رودخانه، پوشش گیاهی و خدمات اقامتی بیشترین تاثیر را در انتخاب مکان مناسب اکوتوریسم به خود اختصاص دادند و پس از آن، به‏ترتیب اثرگذاری، معیارهای رستوران، چشمه، مظهر قنات و محدوده روستا قرار گرفته ‏اند. در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با استفاده از نرم‏‏‏‏‏افزار اکسپرت چویس براساس وزن‏های به ‏دست ‏آمده از مدل یادشده و پردازش آن، نقشه رتبه ‏‏‏‏‏بندی درجات تناسب برای اکوتوریسم در سه رده ضعیف، متوسط و خوب تهیه شد. این نقشه، با 59 مکان کنترلی در بازدیدهای میدانی صحت‏سنجی شد و کلیه مکان‏ های مستعد گردشگری در محدوده خوب قرار گرفته ‏اند که صحت این نقشه را تایید می‏کند. جذاب‏ترین مناطق حوضه، که حدود 25 درصد سطح حوضه را شامل می‏شود، با رتبه خوب، در قسمت‏‏‏‏‏ های مرکزی حوضه و در راستای مسیر مواصلاتی بین روستاهای منطقه قرار دارد. مناطق با جذابیت متوسط، که حدود 46 درصد سطح حوضه را دربر می‏‏‏‏‏گیرد، عمدتا در بخش جنوبی حوضه و در محدوده منطقه حفاظت‏‏‏‏‏ شده محیط زیست واقع شده است. مناطق با جذابیت کم با میزان گسترش حدود 29 درصد مساحت منطقه، عمدتا در شمال غرب و جنوب غرب حوضه گسترش دارد و به‏ صورت لکه‏‏‏‏‏ هایی نیز در سایر مناطق حوضه ملاحظه می ‏‏‏‏‏شود.