تاثیر تمرینات واقعیت مجازی بر تعادل پویا و عملکردی سالمندان

مقدمه و اهداف :

سالمندی فرایندی است که طی آن بیشتر ساختارها و کارکردهای فیزیولوژیکی بدن مانند دستگاه‌های عصبی مرکزی و محیطی به‌صورت تدریجی دچار زوال و تغییر فرسایشی می‌شوند. بنابراین افت قابل‌توجهی در اجرای مهارت‌های شناختی و حرکتی سالمندان دیده می‌شود. از معایب برنامه‌های تمرینی سنتی می‌توان به این مورد اشاره کرد که تا اندازه‌ای خسته‌کننده‌ هستند و قادر به تحریک علاقه شرکت‌کنندگان نیستند. یکی از روش‌های درمانی که اخیرا در درمان توان‌بخشی افراد سالمند استفاده شده‌، واقعیت مجازی است.

مواد و روش‌ها:

 پژوهش حاضر باتوجه‌به نحوه انجام آن از نوع تحقیقات نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون است. آزمودنی‌ها شامل 24 سالمند 60 تا 75 ساله شهر شبستر بودند که به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در 2 گروه آزمایش مجازی و کنترل قرار گرفتند. معیارهای ورود آزمودنی‌ها به تحقیق مواردی از‌قبیل برخورداری از سن حداقل 60 سال و حداکثر 75 سال و همچنین توانایی طی مسافت 6 متر بدون نیاز به‌وسیله کمکی بود. شرکت‌کنندگان در گروه آزمایش 9 هفته به انجام تمرینات واقعیت مجازی پرداختند‌، اما گروه کنترل برنامه‌های درمانی معمول خود را ادامه دادند. در بخش آمار توصیفی به بررسی شاخص‌های مرکزی و پراکندگی گروه‌های تحقیق پرداخته شد. در بخش آمار استنباطی از آزمون شاپیرو ویلک ‌به منظور آگاهی از طبیعی بودن توزیع داده‌ها استفاده شد. آزمون‌های آماری تحلیل کوواریانس چند‌متغیری و تحلیل کوواریانس تک‌متغیری به‌کار گرفته شدند. سطح معناداری برای تمام متغیرها 05/0>P در نظر گرفته شد. تمام تجزیه‌و‌تحلیل‌های آماری با استفاده از نرم‌افزار‌SPSS  نسخه 18 انجام و برای رسم نمودارها نیز از نرم‌افزار اکسل استفاده شد.

یافته‌ها :

نتایج آزمون‌ تی‌ستقل نشان داد بین سالمندان در 2 گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری در هیچ‌یک از شاخص‌های جمعیت‌شناختی وجود ندارد. نتایج آزمون شاپیرو ویلک در تمام متغیرها حاکی از نرمال بودن توزیع داده‌های پیش‌آزمون متغیرهای مورد‌مطالعه بود. 

نتیجه‌گیری:

 به‌نظر می‌رسد سالمندان تحقیق حاضر از‌طریق پرداختن به بازی‌ها در محیط مجازی و درگیر بودن عضلات، قابلیت تعادلی بالاتری را از‌طریق تقویت کنترل عضلانی، کاهش اسپاسم و کشیدگی عضلانی و بهبود قدرت عضلانی کسب کرده باشند. پیشنهاد می‌شود از تمرینات واقعیت مجازی به‌عنوان روش مناسب جهت بهبود تعادل سالمندان استفاده شود.