مقایسه اثر آنیون های کلرید و ارتوفسفات بر سرعت (سینتیک) رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی در تعدادی از خاک های آهکی

خاک های مناطق خشک غنی از کانی های حاوی میکا هستند. این خاک ها دارای مقدار قابل توجهی پتاسیم بین لایه ای برای جذب گیاه می باشند. قابلیت دسترسی پتاسیم غیرتبادلی نه تنها به مقدار پتاسیم بین لایه ای، بلکه به سرعت رهاسازی پتاسیم از فاز معدنی خاک بستگی دارد. هدف از این پژوهش مقایسه اثر آنیون های ارتوفسفات و کلرید بر سرعت رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی در 10 خاک آهکی بود. سرعت رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی در عصاره گیرهای کلرید کلسیم و مونوکلسیم فسفات 01/0 مولار در مدت زمان 2017 -1 ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که سرعت رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی شامل یک مرحله سریع اولیه (تا 168 ساعت) و یک مرحله آهسته تر در هر دو عصاره گیر بود. میانگین مقدار تجمعی پتاسیم غیرتبادلی آزادشده در عصاره گیرهای کلرید کلسیم و مونوکلسیم فسفات 01/0 مولار پس از 168 ساعت به ترتیب 33/220 و 51/137 میلی گرم بر کیلوگرم بود. میانگین مقدار تجمعی پتاسیم غیرتبادلی آزادشده در عصاره گیرهای کلرید کلسیم و مونوکلسیم فسفات 01/0 مولار پس از 2017 ساعت به ترتیب 33/391 و 31/252 میلی گرم بر کیلوگرم بود. نتایج نشان داد که سرعت رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی در عصاره گیر کلرید کلسیم بیشتر از مونوکلسیم فسفات بود. سرعت آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی با معادله های مرتبه صفر، الویچ ساده شده، تابع توانی و انتشار پارابولیکی در عصاره گیرهای کلرید کلسیم و مونوکلسیم فسفات 01/0 مولار در هر دو بخش توصیف شد. نتایج این تحقیق نشان داد که، آنیون های همراه کاتیون می توانند بر سرعت آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی در خاک ها موثر باشند.