ارزیابی کارکرد کنش های زیستی در آبخیز بوشکان استان بوشهر

مدیران و دستگاه های اجرایی همواره بر ارزیابی کنش های سازه یی و زیستی در آبخیزها تاکید کرده اند. برای دست یابی به آن نیاز به روی کردی یک پارچه در ارزیابی و مدیریت است، که در آن فرآیندها و همه ی اثرهای فیزیکی، اقتصادی، و اجتماعی در نظر گرفته شود. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اثر کنش های زیستی انجام شده بر پایه ی معیارهای فیزیکی، اقتصادی، و اجتماعی در آبخیز بوشکان در شرق استان بوشهر است. چهار گزینه ی اجراشده ی کنش های زیستی در منطقه شامل نهال کاری، نهال کاری همراه با ساخت هلالی های آبگیر (چاله ی فلسی)، شیارزنی، و شیارزنی همراه با نهال کاری مشخص شد. برای ارزیابی گزینه ها، شاخص های معیاری فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی هر گزینه محاسبه شد. پس از بمعیارکردن شاخص ها و وزن دهی به آن ها به روش دلفی، گزینه ها اولویت بندی شد. نتیجه ی تحقیق نشان داد که گزینه ی شیارزنی همراه با نهال کاری، نهال کاری همراه با ساخت هلالی های آبگیر، نهال کاری، و شیارزنی به ترتیب با مساحت های 16554، 2155، 9655 و 428 هکتار و وزن های 0/878، 0/741، 0/701 و 0/649 در اولویت های اول تا چهارم است. ازین رو نتیجه گرفته می شود که گزینه ی شیارزنی همراه با نهال کاری در آبخیز بوشکان بهترین گزینه است. بنابراین با کمک روی کرد گزینه سازی و ارزیابی گزینه های مدیریت زیستی، برنامه ریزان و بهره برداران آبخیزها می توانند پس از آگاهی از نتیجه ی کنش های گوناگون برترین گزینه های ممکن را انتخاب کنند. پیشنهاد می شود شاخص ها، معیارها، و دیگر روش های اولویت بندی نیز برای بررسی اثرهای اجرای گزینه های کنش های زیستی با در نظرگرفتن همه ی محدودیت ها در آبخیزها به کار برده شود.