جذب عناصر غذایی پر مصرف و کارایی مصرف نیتروژن در پایه های بذری درگزی و رویشی پیرودوارف گلابی در شرایط تنش خشکی

با توجه به گسترش استفاده از پایه‌های رویشی و نقش شبکه ریشه‌ای در جذب مواد غذایی بویژه در شرایط تنش خشکی، پژوهش حاضر با هدف بررسی جذب مصرف عناصر غذایی پر مصرف و کارایی مصرف نیتروژن در دو پایه تجاری گلابی بذری درگزی و رویشی پیرودوارف در شرایط تنش خشکی در سال‌های 1398 الی 1400 در شرایط گلخانه‌ی تحقیقاتی و آزمایشگاه-های گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو پایه و سه سطح تنش خشکی، به عنوان دو عامل، و سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل، آبیاری بهینه بعنوان شاهد (100 درصد ظرفیت مزرعه)، تنش خشکی ملایم (60 درصد ظرفیت مزرعه) و تنش خشکی شدید (30 درصد ظرفیت مزرعه) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی اثر متفاوتی بر خصوصیات رشدی، جذب عناصر پرمصرف در برگ و ریشه و همچنین صفات مربوط به کارایی مصرف نیتروژن هر دو پایه در شرایط تنش خشکی، داشت. کاهش میزان فعالیت آنزیم نیترات‌ردوکتاز منجر به کاهش میزان نیترات و آمونیوم برگ هر دو پایه در شرایط تنش خشکی شد. پایه رویشی پیرودوارف در شرایط تنش ملایم با دارا بودن میزان کلسیم ریشه، نیتروژن کل تجمع یافته و کارایی استفاده از نیتروژن بالاتر، تحمل بیشتری در مقایسه با پایه بذری درگزی نشان داد. در مقابل پایه بذری درگزی با توجه به نسبت ریشه به شاخساره، حجم ریشه، میزان آمونیوم ریشه، میزان کلسیم برگ، میزان نیتروژن برگ، نسبت کارایی نیتروژن و کارایی مصرف نیتروژن بالاتر، واکنش مناسب‌تری به شرایط تنش خشکی به ویژه تنش شدید داشت. این واکنش های متفاوت ممکن است به دلیل تفاوت در شبکه ریشه‌ای پایه‌ها باشد که می‌تواند به انتخاب پایه مناسب برای احداث و مدیریت باغ های تجاری گلابی در شرایط تنش خشکی کمک کند.