پیش نگری طوفان های گردوخاک جنوب شرقی ایران با استفاده از خروجی های CMIP6 تحت سناریوهای SSP در دوره زمانی 2020 تا 2100

تاثیر طوفان های گردوخاک بر منطقه سیستان و بلوچستان از جمله مهم ترین مسایل حال حاضر این منطقه است. پژوهش حاضر، تلاشی برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر روند تغییرات طوفان های گردوخاک استان سیستان و بلوچستان در چشم انداز آینده (تا پایان سال 2100) نسبت به دوره اقلیمی پایه (2020-2010) است. در گام نخست، با استفاده از روش رگرسیونی خطی چندگانه، همبستگی و ارتباط بین متغیر روزهای همراه با گردوخاک با سایر متغیرهای اقلیمی (دما، بارندگی، رطوبت نسبی و سرعت باد(طی دوره آماری (2020-2010) بدست آمد. سپس به منظور بررسی وضعیت آینده طوفان های گردوخاک، از داده های مدلسازی شده مدل جهانی CMIP6 در قالب سه سناریو و 8 دوره ده ساله به عنوان ورودی های روابط رگرسیونی معنی دار طی دوره زمانی 2020 تا 2100 استفاده شد. نتایج نشان داد که روند تغییرات گردوخاک بر اساس سه سناریوی اقلیمی خوش بینانه، حدمتوسط و بد بینانه در استان سیستان و بلوچستان به صورت افزایشی است. طبق انتظار کم ترین روزهای همراه با گردوخاک بر اساس سناریوی خوش بینانه (SSP1-2.6) دیده می شود. گردوخاک بر اساس سناریوهای حدمتوسط (SSP3-7.0) و بدبینانه (SSP5-8.5) تقریبا مشابه بوده و افزایشی هستند. بنابراین می توان انتظار داشت که با ادامه روند تغییرات اقلیمی، شاهد فراوانی بیش تر روزهای همراه با گرد و خاک در آینده بود. در نتیجه نیاز است سرمایه گذاری های لازم برای اقدامات مدیریتی سازگاری با رویکرد کاهش اثرات در برابر تاثیرات زیان بار طوفان های گردوخاک در منطقه سیستان و بلوچستان از هم اکنون در دستور کار قرار بگیرد.