ارزیابی کمبود فضای رشد، پایداری و کیفیت درختان کاج الدار و نارون چتری در فضای سبز دانشگاه یزد

طراحی مناسب فضای سبز در مراکز آموزشی باعث افزایش نشاط و تضمین امنیت جانی کاربران از یک طرف و کاهش هزینه ها از سوی دیگر می شود. هدف از این پژوهش برآورد میزان کمبود فضای رشد ریشه و تاج مهم ترین درختان فضای سبز دانشگاه یزد بوده است. ابتدا 124 اصله درخت کاج الدار و 102 اصله درخت نارون چتری به صورت تصادفی در قسمت های مختلف دانشگاه انتخاب و مشخصات ریخت شناسی آنها اندازه گیری شد. از ضریب قدکشیدگی، برای تعیین حساسیت درختان به بادافتادگی استفاده شد. برای تعیین کمبود فضای رشد تاج، مساحت تاج پنج درصد از بزرگ ترین درختان و برای محاسبه کمبود فضای رشد ریشه، از استاندارد بریتانیا استفاده و طبقه بندی فراوانی انجام شد. نتایج نشان داد میانگین ضریب قدکشیدگی کاج الدار و نارون چتری، به ترتیب 85/56 و 21/51 بوده و بر اساس طبقه بندی های موجود، 1/87 درصد درختان کاج الدار و 2/42 درصد درختان نارون چتری در وضعیت پایدار قرار دارند. همچنین 96 درصد درختان نارون و 40/94 درصد درختان کاج الدار فاصله کاشت ناکافی داشته و برای رسیدن به حداکثر ابعاد تاج، فضای کافی در اختیار ندارند. براساس نتایج، 77 درصد درختان کاج الدار و 54 درصد درختان نارون چتری نیز با کمبود فضای رشد ریشه مواجه بودند. بررسی توموگرافی بافت های تنه درختان با تکنولوژی مافوق صوت نشان داد که پوسیدگی فقط در برخی درختان بادشکسته وجود دارد. بر اساس نتایج، تعبیه فضای کافی برای رشد تاج و ریشه ها با هدف کاهش امکان ریشه کنی و همچنین صرفه جویی در هزینه ها، قبل از طراحی محوطه ها و ساخت جداول و پیاده روها توصیه می شود.